మా  మేస్టారూ ... తాళం  గుత్తి . 

Illustration By : Baby Aanya,California

                          

   కాలం మింగేసిన బాల్యం .  

(03)

'''''''''''''''''''''''''
ఉప శీర్షిక : అయోధ్య వీడిన  సీత. 
...  

వంటిమామిడి  వచ్చేసిన  రోజులలో  మమ్మల్ని  ప్రధమంగా  ఆదరించినది  సత్యం బాబయ్య , సీతాయమ్మ మామ్మ  దంపతులు .
 మా  మండువా  ఇల్లు  తూర్పు వాటా  బుల్లి గారి అన్న  వెంకటచలం గారి కుమారుడు  సత్యం బాబయ్యది. పడమటి వాటా బుల్లి గారి తమ్ముడు  నరసింహం గారి   కుమారుడు  రమణ  చిన్నాన్న ది. ఒకరి  వాటా  నుంచి ఇంకొకరి వాటా లోకి  వెళ్ళడానికి దార్లు ఉండేవి . నూతి చప్టా  దగ్గర ఈశాన్యం లో  సత్యం బాబయ్య గారి  ఇంటి లోనికి  వెళ్ళడానికి  ద్వారం, అదే విధంగా  నైరుతి  మూల  రమణ గారి  ఇంటిలోకి  ద్వారం.  ఇది కాకుండా మండువాలో  పడమర వైపున మధ్యలో  తలుపు  ఉండేది  . ఈ  ద్వారాలన్నీ  రాత్రిపూట  తప్పించి  మిగతా వేళ ల్లో   తెరవబడి ఉండేవి  కుటుంబ సభ్యులు  ఇటూ అటూ మసలడానికి   వీలుగా . 

సీతాయమ్మ మామ్మ  వచ్చి ' యశోదా  ! చంటి పిల్లలతో  ఏమి  తంటాలు పడతావు గాని  కాస్త  స్థిమిత   పడేవరకు  కాఫీ,  భోజనాలు  నేను  పంపిస్తాను . ఈ లోగా  నువ్వు  ఇల్లు సర్దుకో .' అని మా అమ్మ ఇల్లు ఒక రూపు  తెచ్చుకోనేంతవరకు  వారం  పది రోజులు  అన్నం పెట్టి  ఆదరించింది  .  ఆ  సమయం చాలు . 
అమ్మ  ఇంటిని ఓ రూపు కి తీసుకొని వచ్చి  పొయ్యి , కుంపటి  ఏర్పాటు  చేసికొని  మంచి రోజు చూసి  పాయసం వండి  దేవునికి నైవేద్యం పెట్టి  వంట మొదలు పెట్టింది . ఇక తిరుగు లేదు . 

...

 అమ్మ  ఆ రోజుల్లో  మాకు  తరచూ  ఆముదం  పట్టించడం, నలుగు పెట్టి   కుంకుడు  కాయల పులుసు పోశి  తలంటు  స్నానం  కార్యక్రమాలు  పెట్టుకోవడం  మా చిన్న ప్రాణాలకి సంకటంగా ఉండేది.  ఇష్టం లేక నూతి చుట్టూ ,పెరడులో , దొరక్కుండా  పరుగెట్టే వాళ్ళం . చీపురు కట్టతో  బాది  మమ్మల్ని  దొరకబుచ్చుకొని  ఉగ్గు గిన్నెతో  గిన్నెడు ఆముదం  ముక్కు  మూసి నోరు   బలవంతంగా  తెరిచి  చిన్న  ఉసిరికాయంత ఉప్పు అద్ది వేసిన   చింతపండు  ఉండ    వేశి  నోరు మూసేది . ఇక   తలంటు   అయితే   ఒక  యుద్దమే . మా నాన్న మమ్మల్ని  చితక బాది  అమ్మకి  అప్పచెప్పేవాడు.    కళ్ళ లోకి  కుంకుడు  పులుసు పోయి కళ్ళు భగ్గున మండి  పోయేవి . మా  ఏడుపులు , కేకలకి   , వంగపండు రంగు  మడి   పట్టు చీర కట్టుకొని ముఖాన  తీర్చి దిద్దిన  కుంకుమ  బొట్టు తో మహాలక్ష్మిలా   సీతాయమ్మ మామ్మ మా పాలిట  దేవతలా   నూతి  వద్ద ఉన్న ద్వారం నుండి వచ్చి మమ్మల్ని    వాళ్ళ వాటాకు  తీసికొని పోయేది . వెళ్తూ వెళ్తూ  మా నాన్నని  నాలుగు చీవాట్లు  పెట్టేది . నాన్న కిక్కురుమనేవాడు కాదు . సీతాయమ్మ  మామ్మ వాళ్ళింట్లో నూతి పెరట్లో  పంపర పనాస చెట్టు ఉండేది.  అది ఎప్పుడూ  నిండా కాయలతో  ఉండేది . భయంతో సీతాయమ్మ మామ్మని అల్లుకుపోయిన  రాజప్పని , నన్ను ఆప్యాయంగా  దగ్గర కూర్చో పెట్టుకొని  పంపర  పనాస తొనలు  వలిచి   ఎర్రటి ముత్యాలు  గిన్నెలో వేసి  వాటి  మీద  రోంత  పంచదార  జల్లి  తినిపించేది.  మా  బాల్యంలో  సీతాయమ్మ మామ్మే  మాకు జగద్రక్ష . మాకు కాస్త వయసు వచ్చిన తర్వాత కూడా  మా  మీద మామ్మ  ప్రేమ అలాగే ఉండేది . ఒక సారి  మామ్మ మాకు కనిపించలేదు .  తర్వాత
 తెలిసింది . అనారోగ్యంగా ఉందని మిలిటరీ ఇంజనీరింగ్  సర్వీసులో ఉన్నత ఉద్యోగంలో ఉన్న రెండవ కుమారుడు    విశాఖపట్నం  వైద్యానికి  తీసుకువెళ్ళాడని . అలా విశాఖపట్నం  వెళ్ళిన  మామ్మని  మళ్ళీ  నేను చూడలేదు .  సత్యం బాబయ్య గారు  ఒక్కరూ  ఉండేవారు ఇంట్లో .గాయ  పడిన సింహం లా.   

 మొన్న మొన్నటి వరకూ  వంటిమామిడి మా ఇంటికి వెళితే  నా  చూపు నూతి చప్టా  ఈశాన్యం  వైపు  వెతికేది . సీతాయమ్మ  మామ్మ  మహాలక్ష్మిలా  నా కంటికి     కనిపిస్తుందేమోనన్న  ఆశతో . 

సీతాయమ్మ మామ్మ నాకు కనిపించలేదు .

మా  ఊరు సీతమ్మ తల్లి  వీడిన అయోధ్య లా అనిపించింది . 

నా మెదడు అరలలో  దాచబడిన జ్ఞ్యాపకాల పొరలలో సీతాయమ్మ మామ్మ ఓ నిక్షిప్త  వజ్రం .   

... 

ఉప శీర్షిక: వ్యవసాయం :రాధమ్మ : ఓ న మా లు . 

...   

ఒకరోజు  మా నాన్న  పినతండ్రి  యర్రమిల్లి  సూర్యనారాయణ  మూర్తి   నాన్నను  పిలిపించి...   

' చంద్రుడూ ! బుల్లి అన్నయ్య  నా వద్ద నుండి అవసరానికి  అని  కొంత  రొఖం   తీసుకున్నాడు . అసలు,  వడ్డీతో కలిపి వేయి  రూపాయలు  అయింది.    ఆ  బాకీ  అలానే  ఉండిపోయింది .'అని ఓ  ప్రామిసరీ  నోటు చూపించాడు . ఏమి సమాధానం  చెప్పాలో అర్ధం కాలేదు  చంద్రుడు గారికి . ఆ రోజులలో  వేయి రూపాయలంటే  చిన్న మొత్తం కాదు .  ఇంకా సంసారం గాడిన  పడ లేదు . వ్యవసాయం  చేసుకుందామన్న ప్రయత్నం   ఒడ్డుకు రాలేదు.  పెట్టుబడికి  సొమ్ము చేతిలో లేదు . ఇప్పుడు  పిడుగు లాగ  పినతండ్రి బాకీ.     

' నీకు తెలీనిది  ఏముంది  చిన్నాన్నా ! ఇంకా   స్థిరపడ లేదు . నీ బాకీ త్వరలోనే  తీర్చేస్తానులే !.. ఈలోగా  ఓ వేయి రూపాయలు  సర్దు . వ్యవసాయం పనులు  మొదలెడదా మనుకుంటున్నాను .' అన్నాడు  చంద్రుడు గారు . 

' అలాగే ! దాన్దేముందీ !  సర్దుతాను . పాత బాకీ తో పాటు తీర్చేయ్యాలి స్మీ ' అన్నాడు పినతండ్రి . 

అలా మొదలయింది  మా  వ్యవసాయం . 

...

ఆ  సంవత్సరం   జూలై  నెలలో వర్షాలు  సకాలంలో పడటంతో  వ్యవసాయపు పనులు ఊపందుకున్నాయి . చెరువులు పూర్తిగా నిండి నిండు కుండల్లా ఉన్నాయి .  ప్రతి రైతు  ఆకు మళ్ళు  వేసుకొని  నారు పెంచి  వరి చేను ఊడ్చారు . ఓ వారం రోజులకు  ఊడ్చిన  నారు ప్రాణం పోసుకొని  నిటారుగా  నిలబడింది  పదమటి  గాలికి గర్వంగా ఊగుతూ  . సెప్టెంబర్  నెల పూర్తి అయేసరికి  పిలకలు కట్టి చేను పచ్చగా, దుబ్బుగా  ఎదిగి  పాలు పోసుకుంది . డిసెంబర్  నెల వచ్చేసరికి   కంకుల బరువుకి  చేను పండి  కోత  కొచ్చింది . చితక పండేసింది  వరి పంట  ఆ ఏడాది . నాన్న సంతోషానికి  హద్దులు లేవు. పినతండ్రి  బాకీ అణా  పైసలతో సహా తీర్చివేసి ఋణ విముక్తుడయ్యాడు . 
    డిసెంబర్ నెల 24 వ తారీకు  మా చెల్లి  రాధమ్మ  జననం . తన ఇంట మహాలక్ష్మి  వెలిసింది అని భావించాడు నాన్న. అదో  అదృష్టంగా  భావించి  రాధమ్మకి   ఓ  స్పెషల్  స్టేటస్  ఇచ్చి  కంటి రెప్పలా చూసుకున్నాడు ఆమెను చివరి దాకా.  అమ్మ మాటల్లో చెప్పాలంటే  రాధమ్మ మా నాన్న నెత్తి  మీద  దేవత .  

 మా ఊరి  మొగలో రెండు  పెద్ద  మఱ్ఱిచెట్లు  నేల వరకు ఊడలతో  ఉండేవి . ఇంకొక  మఱ్ఱి చెట్టు  గ్రామ కచేరీ సావిడి  పక్కన  ఉండేది . వాటి వ్రేళ్ళు  బలంగా  భూమి లో   దిగబడి  కొంత మేర  చెట్టు  మొదట్లో  బహిర్గతమై  ఉండేవి . వీటిలో ఒక చెట్టు  అన్నవరం నుండి  వంటిమామిడి  వచ్చే  కంకర  రోడ్డుకి  ఎదరగా   ఉండేది.   ఈ చెట్టు వేళ్ళ  మీద కూర్చొంటే  రెండు  మైళ్ళ దూరంలో ఉన్న కామయ్య  గడ్డ దగ్గర ఉన్న మా   కొబ్బరి తోట, ఏటి కాల్వ  పొలం  వరకు  కనిపించేది . సాయత్రం పూట  నేను , రాజప్ప ,  రమణ చిన్నాన్న మా నాన్న తో పాటు  మఱ్ఱి చెట్టు క్రింద   కూర్చొని  రోడ్డు వంక  కనుచూపు  మేర వరకు  దృష్టి   సారించేవాళ్ళం . జట్కా బండి గాని, ఎడ్ల బండి గాని  మా ఊరికేశి  వస్తూ ఉందేమోనని ఆశగా . ఎందుకంటే  వూర్లో  మా బంధువులు   ఎవ్వరి  ఇంటికి  చుట్టాలొచ్చినా  అందరికీ   పండగే. 

... 

మా ఊరికి  అప్పట్లో ప్రయాణ సౌకర్యాలు  చాలా 
 తక్కువ.  సముద్ర తీరప్రాంతం  కావటాన  కోన అంతా  అడవి .  కోన గ్రామాలకు  రహదార్లు లేవు . ఇప్పటిలా.   అన్నవరం  రైల్వే స్టేషన్  ఎనిమిది  మైళ్ళ  దూరం అగ్రహారానికి. అన్నవరం  కొండ వద్ద ఉన్న బస్సు స్టాండ్  నుంచి  అయితే  ఇంకో మైల్ ఎక్కువ  దూరం . అన్నవరం స్టేషన్ నుంచి  , బస్సు స్టాండ్  నుంచి   స్వంతంగా  ఎడ్ల  బండి మీద గాని , జట్కా బండి మీద  గాని ప్రయాణించి  ఊరు చేరాలి . బండి మీద ఇంత  దూరం కంకర  లేచిపోయిన  రహదారి మీద ప్రయాణం  చాలా కష్టం గా ఉండేది . ఒళ్ళు పులిసిపోయేది  ఈ  బండి ప్రయాణం చేశాక . 

... 

బాట దాటి  బ్రాహ్మణ  వీధి లోకి ప్రవేశించగానే కుడి వైపున  బడి  . ఆ స్థలం సుబ్బారాయుడు  తాతయ్య  గారిది  . ఆ  స్థలంలో  పాక వేసి మట్టి గోడలతో బడి  నిర్మించారు  మా  పెద్దలు . సున్నం వేసిన 
 గోడల మీద  నిలువెత్తు లో    'అ ,ఆ  ల నుంచి .. య , ర ల, వ ' దాక  అక్షరాలు  వ్రాయించారు . కొన్ని బొమ్మలు కూడా వేయించారు . పిల్లలు  చూసి పలక మీద వ్రాశి  దిద్దుకోడానికీ, సులభంగా  అర్థం అవడానికీనూ . ఈ బడిలోనే , ఓ నా మా లు ' దిద్దాం  రాజప్ప ,నేనూ . అలా ప్రారంభమైంది  మా
 విద్యాభ్యాసం . 

... 

పద్మనాభ మూర్తి నాన్న గారి అమ్మాయి  శృంగారం మా సహాధ్యాయి  ఈ బడిలో.   పొద్దున్నే  చల్ది అన్నంలో దాలి మీద కాచిన మీగడ  పెరుగు కలిపి ,ఆవకాయ  ముక్క వేశి   తినిపించి  బడికి  పంపేది  అమ్మ . 
 బడిలో  మా మేష్టారు చేతిలో  బెత్తం  బదులు  వీశడు  బరువు ఉండే   తాళాల  గుత్తి  పంచె  చివర కట్టుకొని  అది    భుజాన వేసుకుని   అక్షరాలు   వల్లె  వేస్తూ  దిద్దుతున్న పిల్లల  చుట్టూ  తిరుగుతూ  పచార్లు చేసేవాడు .  పిల్లలం  అందరం ఒకటే తరగతి . ఎప్పుడూ అదే తరగతి . 

రోజూ లాగే బడికి  వెళ్లాం  అందరం . మాస్టారు  మమ్మల్ని  ఎక్కాలు  వల్లె  వేయమని  కుర్చీలో కునికి పాట్లు  పడుతున్నాడు . ఇదే  అదును అనుకొని శృంగారం  బొడ్లో  దాచుకొని  కడిగి  తెచ్చిన  ఆవకాయ  ముక్కల్ని  తీసి  చేరోటి  ఇచ్చింది రాజప్పకి , నాకు .  ఆవకాయ  ముక్కలని  చీకుతూ  ఎక్కాలు  వల్లె  వేస్తున్న  మా  ఉచ్చారణలో  ఏదో  దోషం వినిపించి  కునుకుపాట్లు  పడుతున్న మేష్టారు ఉలిక్కి పడి  లేచాడు . కళ్ళు తెరవగానే  ఆవకాయ  ముక్కలు చీకుతూ  బ్రహ్మానందం లో మునిగి  ఉన్న మేం  దొరికిపోయాం . కాళ రుద్రుడైపోయాడు మేష్టారు .  

దగ్గరకి రమ్మన్నాడు . 

వెళ్ళాం . 

పిడికిలి బిగించి  ఎదరగా  చూపమన్నాడు . 

చూపాం . 

భుజాన వేసుకున్న పంచ చివర విదిల్చి వీశెడు  తాళాల  గుత్తితో పిడికిళ్ల  మీద వర్షం కురిపించాడు  . ఆ దెబ్బలకి  మా లేత చేతులు  కమిలిపోయాయి . కళ్ళల్లో  నీళ్ళు  చిమ్ముకొస్తున్నా  బాధ  భరించాం . పరు గెత్తి  ఇంటికి పారిపోయాం . 

... 
(ఇంకా ఉంది .. తర్వాతి  భాగంలో )
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

నీరు ఏ  విధంగా నిమ్న ప్రదేశం చిక్కే వరకూ అల్లాడుతూ ఉంటుందో అదే విధంగా ఒక వస్తువు వాస్తవ స్థితి తెలియనంతవరకూ బుద్ధి కూడా అల్లాడుతుఉంటుంది . నిజం తెలిసిన తర్వాత  శాంతి చెందుతుంది.  

"నడిచే దేవుడు -శ్రీ కంచి కామకోటి పీఠాధిపతి

 శ్రీ శ్రీ శ్రీ  చంద్రశేఖరేంద్ర సరస్వతి  స్వామి ."

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''