దేవ దేవం భజే దివ్య ప్రభావం
రావణాసుర వైరి రఘు పుంగవం
రామం ...
వాగ్గేయకారుడు శ్రీ తాళ్లపాక అన్నమాచార్య (1408 -1503 ) రచించిన ముప్పది రెండు వేల కీర్తనలలో పై కీర్తన అంటే నాకు అత్యంత ఇష్టం . ఈ కీర్తన విన్నప్పుడల్లా మనసు పులకరిస్తుంది . గుండెల్లో చెప్పలేని ఆనందం కలుగుతుంది . అది మాటల్లో వర్ణించలేనిది . రామాయణ గాధ కళ్ళముందు కదలాడుతున్నట్లే ఉంటుంది .
దేవ దేవం భజే దివ్య ప్రభావం
రావణాసుర వైరి రఘు పుంగవం రామం
దేవ దేవం భజే దివ్య ప్రభావం
రాజవర శేఖరం రవికుల సుధాకరం
ఆజానుబాహుం నీలాద్రికాయం
రాజారి కోదండ రాజ దీక్షా గురుం
రాజీవలోచనం రామచంద్రం రామం
దేవదేవం భజే దివ్య ప్రభావం .....
ఇలా సాగిపోతుంది ఈకీర్తన .
అనిర్వచనీయమైన ఆనందం మనస్సుని ఎక్కెడెక్కడకో తీసుకొని పోతుంది .. ఆ ఆధ్యాత్మిక భావన లోంచి బయట పడటము అంత సులభం కాదు .
నేటి కాలంలో మనిషి ఎదుర్కొనే అన్ని ఒత్తిడులను కాస్సేపు మరిచిపోవటానికి ప్రశాంత వాతావరణంలో ఈ కీర్తన శ్రవణం ఒక దివ్య ఔషధం . నా మాట విశ్వసనీయంగా లేకుంటే ఒకసారి ప్రయత్నించి చూడండి .
...
యర్రమిల్లి వారి ఇష్ట దైవం దశరథాత్మజుడు శ్రీరామచంద్రుడు .
అందుకే వారి వంశంలో రామచంద్ర నామధేయులు మిక్కిలి ఎక్కువగానే ఉన్నారు . నా ప్రపితామహులు రామచంద్రుడు . నా తండ్రి గారు రామచంద్రుడు. ప్రతి ఉదయం ధ్యానం చేసుకుంటున్న వేళ లో " మత్పితా రామచంద్ర : " అన్న స్మరణ నా దైనిక చర్య .
...
ఈ మధ్యన , కారణం స్పష్టంగా తెలియదుగాని , కోదండరాముని గురించి శ్రీ వాల్మీకి మహర్షి రచించిన రామాయణం లో ప్రస్తావించిన కొన్ని విషయాలు మీ తో పంచుకోవాలన్న కోరిక నా మనస్సులో చాలా రోజుల నుంచీ ఊడలు ఊని బలపడింది . భగవద్ప్రేరణ కావచ్చు .
శ్రీరామాయణ గాధ మీకు అందరికీ తెలిసినదే . బహుశా విజ్ఞులు అయిన మీకే ఎక్కువ పరిజ్ఞానం , పరిశీలన, విశ్లేషణ శక్తి అని నా ప్రగాఢ విశ్వాసం . నేను ఈ క్రింద వ్రాశిన విషయములు సూక్ష్మంగా శ్రీ మద్రామాయణం నుండి సంగ్రహించినవీ ,కొంత యధాతధంగా ఉటకించినవీ అని గమనించమని మనవి .
చాలా విషయాలు మీకు తెలిసినప్పటికీ మరోసారి సీతారాముని మననం చేసుకోవటమే ఈ ప్రయత్నం .
అందుకే ఈ బ్లాగు లో రఘు వంశం గురించి మరో సారి స్మరించుకుందాము .
...
...
అందుకే ఈ బ్లాగు లో రఘు వంశం గురించి మరో సారి స్మరించుకుందాము .
....
తండ్రి దశరధుడు పినతల్లి కైకేయి కి ఇచ్చిన మాట నిలబెట్టుటకు శ్రీరామచంద్రుడు , సీత , లక్ష్మణస్వామి తో కలసి వనవాసం స్వీకరిసాడు .
సీతా రామ లక్ష్మణులు గోమతీ నదిని దాటి , స్యందికా నది ఆవలి తీరం కోసలదేశ పొలిమేరలను చేరి అయోధ్యకు నమస్కరించి గంగాతీరమున గల శృంగబేరిపురం చేరి నిషాదరాజు అయిన గుహుని ఆతిధ్యం అందుకొంటారు . శ్రీ రాముని సూచన పై గుహుడు నావను సిద్ధం చేసి వారిని గంగా నది ఆవలి తీరం వత్సదేశం చేరుస్తాడు . నావను ఎక్కి గంగను దాటుతున్నప్పుడు సీతాదేవి గంగను పూజిస్తుంది . శ్రీరాముడు సీతాలక్ష్మణ సమేతుడై భరద్వాజాశ్రమమునకు చేరి , మహర్షి వనవాస దీక్షకు చిత్రకూటము అనువైనదిగా తెలియజేయుటచే ఆయన సూచన మేరకు సీతారామలక్ష్మణులు యమునా నదిని దాటి చిత్రకూటము చేరుకుంటారు . చిత్ర కూటమున లక్ష్మణుడు పర్ణశాలను నిర్మిస్తాడు . అక్కడికి ఉత్తర దిక్కున పవిత్ర జలాలతో కూడిన మందాకినీ నది ప్రవహిస్తూ ఉంటుంది . వాస్తు పూజానంతరం సీతారామలక్ష్మణులు పర్ణశాలలో ప్రవేశిస్తారు .
భరతుడు శత్రుఘ్నుని తో కైకేయ రాజ్యమున మేనమామ వద్ద కైకేయ నగరములో ఉండటంవల్ల అయోధ్య లో జరిగిన పరిణామములు , అనగా శ్రీరాముని వనవాసం, దుఖంతో కృంగిపోయిన దశరధుని మరణ వార్త , కోసలదేశానికి రాజు లేకపోవుట వంటి ముఖ్య విషయములు ఏమియును తెలియవు . అయోధ్య పెద్దలు పంపిన దూతల ద్వారా తాను అయోధ్యానగరానికి అత్యవసరంగా రావలసి ఉన్న సమాచారం తెలుసుకున్న భరతుడు సోదరుడు శత్రుఘ్నుని సమేతంగా ఆగమేఘాల మీద అయోధ్యా నగరం చేరుకుంటాడు .అయోధ్య చేరుకున్న భరతుడు తల్లి కైకేయి అనుచిత కోరిక, అగ్రజుడు శ్రీరాముని వనవాస దీక్ష , రాముని ఎడబాటు తట్టుకోలేక తండ్రి దశరధుని మరణం తెలుసుకొని మిక్కిలి దుఃఖం పొందుతాడు . శ్రీరాముని వనవాస దీక్ష విరమించమని , అయోధ్యా నగరానికి తిరిగి వచ్చి రాజ్య పాలన చేపట్టమని శ్రీరాముని వేడుకొనుటకై , కౌసల్య సుమిత్ర కైకేయి మాతలు, మంత్రులు , గురువులు , బ్రాహ్మణోత్తములు , బంధువులు , ప్రజలతో కలిసి చిత్రకూటము చేరుకుంటాడు భరతుడు . అయోధ్యకు తిరిగి వచ్చి కోసల రాజ్య పాలన చేపట్టమని కోరిన భరతుని విన్నపం మరియు బ్రాహ్మణోత్తముడు జాబాలి మాటలు ధర్మ విరుద్ధమని పలుకుతాడు రఘువరుడు . అప్పుడు వశిష్ట మహర్షి కొసలరాజ్యపాలనను చేపట్టమని శ్రీరామచంద్ర ప్రభువునికి హితవు బోధిస్తాడు . ఆ క్రమంలో శ్రీరాముని వంశక్రమము వివరిస్తాడు వశిష్ట మహర్షి . ఇది శ్రీ వాల్మీకి మహర్షి విరచిత శ్రీమద్రామాయణంలో అయోధ్యకాండ
నూట పదవ సర్గ లో వివరించబడినది .
నూట పదవ సర్గ లో వివరించబడినది .
అదే రఘు వంశం .
ఇక చదవండి.
....
ఇక చదవండి.
....
సృష్టి ప్రారంభంలో లోకమంతా జలమయమై ఉండెను . అందుండియే భూమండలం ఏర్పడెను . ఆకాశస్వరూపుడైన పరబ్రహ్మపరమాత్మనుండి బ్రహ్మదేవుడు ప్రాదుర్భవించెను. ఆయన నుండి మరీచి జన్మించెను . మరీచి కుమారుడు కశ్యపుడు .
కశ్యపుని నుండి వివస్వంతుడు (సూర్యుడు) ఆవిర్భవించెను . ఆయన కుమారుడు వైవస్వతమనువు . అతడే మొదటి ప్రజాపతి . ఆ మనువు సుతుడు ఇక్ష్వాకు ప్రభువు .
సర్వసంపదలతో నిండిన ఈ భూమండలమును వైవస్వతమనువు ఇక్ష్వాకునకు అప్పగించెను . ఆ విధముగా అతడు అయోధ్యకు మొదటి ప్రభువు .
ఇక్ష్వాకు కుమారుడు కుక్షి . సర్వశుభలక్షణ
సంపన్నుడు . కుక్షి పుత్రుడు వికుక్షి మహావీరుడు .
వికుక్షి కుమారుడు బాణుడు మహాతేజస్వి ,ప్రతిభాశాలి ,
ఆ బాణుని సుతుడు అనరణ్యుడు . అతడు మహాయశస్వి .సత్పురుషులలో శ్రేష్ఠుడు . అనరణ్యుడు పరిపాలించునపుడు అనావృష్టి గాని ,కరువుకాటకములు గాని, చోర భయములు గాని లేకుండెను .
అనరణ్యుడి పుత్రుడు మహాబాహువైన పృథుమహారాజు .
పృథుమహారాజు కుమారుడు త్రిశంకుడు . త్రిశంకమహారాజు సత్య వచనుడు . వీరుడు . విశ్వామిత్రుని తపః ప్రభావమున త్రిశంకప్రభువు సశరీరంగా స్వర్గమునకు వెళ్లెను .
త్రిశంకుని సుతుడు ధుంధుమారుడు . అతడు మిక్కిలి ప్రసిద్దుడు . ధుంధుమారుని కుమారుడు యువనాశ్వుడు .
సర్వశుభలక్షణ సంపన్నుడైన మాంధాత ఈ యువనాశ్వుని కుమారుడు .
మాంధాత కుమారుడు సుసంధి . అతడు మహాతేజస్వి . ధ్రువసంధి , ప్రసేనజిత్తు అనువారు సుసంధి తనయులు . యశస్విఐన ధ్రువసంధి యొక్క కుమారుడు భరతుడు . అతడు శత్రుభయంకరుడు .
మహాబాహువైన భరతుని వలన ఆసితుడు అనువాడు జన్మించెను . అతనికి సూరులైన హైహయులు , తాలజంఘులు , శశిబిందువులు అయిన సామంతరాజులు శత్రువులైరి . వారినందరిని ఎదుర్కొనుటకు సేనావ్యూహమును రచించి ,యుద్ధమున స్థిరముగా నిలిచినను శత్రువు ధాటికి తట్టుకొనలేక యుద్ధమున ఆసితుడు పరాజితుడయ్యెను . పిమ్మట అతడు హిమవత్పర్వతము చేరి ఏకాగ్రచిత్తుడై భగవధ్యానమున మునింగెను . అప్పటికే అతని ఇరువురు భార్యలు గర్భవతులై ఉండిరి . వారిలో ఒకామె సవతి అయిన కాళింది గర్భవిచ్ఛిత్తికై ఆమెకు గరళమును ఇచ్చెను . భృగు వంశపు వాడైన చ్యవన మహర్షి హిమవత్పర్వతము మీద నివసించుచుండెను . ఆసితుని భార్య ఐన కాళింది ఆమహర్షి కడకేగి ఆయనకు నమస్కరించెను . అప్పుడాయన పుత్రసంతానం కోరుకొనుచున్న ఆమెతో " ఓ దేవీ ! నీకు పుత్రుడు కలుగును . అతడు ధర్మాత్ముడు , సుశీలుడు ,మహాత్ముడై లోకమున వాసి కెక్కును . అతడు శత్రువులను రూపుమాపి వంశకర్త అగును " అని ఆశీర్వదించెను . అంతట ఆమె సంతసించి ఆ మునికి ప్రదక్షణా పూర్వకముగా నమస్కారము చేసి తన భవనము చేరి కొన్నాళ్ల పిదప ఒక పుత్రుని గనెను . అతడు తామరరేకులవంటి కనులు కలిగి బ్రహ్మతేజస్సుతో వెలుగొందుచుండెను . కాళిందీదేవి గర్భవిచ్చిత్తికి ఆమెకు గరళ ప్రయోగము చేసినను ఆమెకు కలిగిన బాలుడు గరళముతోనే జన్మించినందున అతనికి సగరుడు అని పేరు ఏర్పడెను .
అసమంజుడు సగరమహారాజు పుత్రుడు . అతడు పాపకర్మల చేయుచుండట వల్ల సగరుడు అతనిని దేశము నుండి బహిష్కరించెను .
అసమంజుని కుమారుడు అంశుమంతుడు . పరాక్రమశాలి . అసుమంతుని తనయుడు దిలీపుడు . అతనికుమారుడు భగీరథుడు .
భగీరథునికి కకుత్ స్థుడు జన్మించెను . అందుచే అతని తరువాత ఆ వంశం వారికి కాకుత్ స్థులు అని పేరు వచ్చెను .
కాకుత్ స్థుని కుమారుడు రఘుమహారాజు . ఆ మహాపురుషుని వలన ఈ వంశము వారు " రాఘవులు " అని వ్యవహరింపబడిరి . రఘు మహారాజు సుతుడు కల్మాషపాదుడు . అతడు పెరిగి పెద్దవాడై శాపవశమున నరమాంస భక్షకుడయ్యెను . అతడే సౌదాసుడనే పేరుతో ప్రసిద్ధికెక్కెను .
కల్మాష పాదుని కుమారుడు శంఖణుడు . అతడు గొప్ప పరాక్రమశాలి అయినను యుద్ధమున అతడు ,అతని సైనికులు నశించిరి .
శంఖణుని పుత్రుడు సుదర్శనుడు . అతనికుమారుడు
అగ్నివర్ణుడు . అతనివలన శీఘ్రగుడు జన్మించెను . శ్రీఘ్రగుడు సుతుడు మరువు . అతని కుమారుడు ప్రశుశ్రుకుడు . అతని పుత్రుడు మహాతేజస్వి అయిన అంబరీషుడు .
అంబరీషుని కుమారుడు నహుషుడు . అతడు సత్య పరాక్రముడు . నహషుని పుత్రుడు నాభాగుడు . పరమధార్మికుడు . నాభాగునకు అజుడు , సువ్రతుడు అను కుమారులు కల్గిరి .
అజుని కుమారుడే దశరధ మహారాజు . అతడు ధర్మాత్ముడు . దశరథమహారాజు జ్యేష్ఠపుత్రుడు శ్రీరాముడు .
శ్రీ అన్నమాచార్యుల వారి ఈ అద్భుత కీర్తన క్రింద ఇచ్చిన లింక్ పై క్లిక్ చేశి ఆధ్యాత్మికానందాన్ని
పొందండి .
Deva Devam Bhaje
****************************************
శ్రీరాఘవం దశరాద్మజమప్రమేయం
సీతాపతిం రఘుకులాన్వయరత్నదీపం
ఆజానుబాహుం అరవిందదళాయతాక్షం రామం నిశాచరవినాశకరం నమామి .
****************************************
కశ్యపుని నుండి వివస్వంతుడు (సూర్యుడు) ఆవిర్భవించెను . ఆయన కుమారుడు వైవస్వతమనువు . అతడే మొదటి ప్రజాపతి . ఆ మనువు సుతుడు ఇక్ష్వాకు ప్రభువు .
సర్వసంపదలతో నిండిన ఈ భూమండలమును వైవస్వతమనువు ఇక్ష్వాకునకు అప్పగించెను . ఆ విధముగా అతడు అయోధ్యకు మొదటి ప్రభువు .
ఇక్ష్వాకు కుమారుడు కుక్షి . సర్వశుభలక్షణ
సంపన్నుడు . కుక్షి పుత్రుడు వికుక్షి మహావీరుడు .
వికుక్షి కుమారుడు బాణుడు మహాతేజస్వి ,ప్రతిభాశాలి ,
ఆ బాణుని సుతుడు అనరణ్యుడు . అతడు మహాయశస్వి .సత్పురుషులలో శ్రేష్ఠుడు . అనరణ్యుడు పరిపాలించునపుడు అనావృష్టి గాని ,కరువుకాటకములు గాని, చోర భయములు గాని లేకుండెను .
అనరణ్యుడి పుత్రుడు మహాబాహువైన పృథుమహారాజు .
పృథుమహారాజు కుమారుడు త్రిశంకుడు . త్రిశంకమహారాజు సత్య వచనుడు . వీరుడు . విశ్వామిత్రుని తపః ప్రభావమున త్రిశంకప్రభువు సశరీరంగా స్వర్గమునకు వెళ్లెను .
త్రిశంకుని సుతుడు ధుంధుమారుడు . అతడు మిక్కిలి ప్రసిద్దుడు . ధుంధుమారుని కుమారుడు యువనాశ్వుడు .
సర్వశుభలక్షణ సంపన్నుడైన మాంధాత ఈ యువనాశ్వుని కుమారుడు .
మాంధాత కుమారుడు సుసంధి . అతడు మహాతేజస్వి . ధ్రువసంధి , ప్రసేనజిత్తు అనువారు సుసంధి తనయులు . యశస్విఐన ధ్రువసంధి యొక్క కుమారుడు భరతుడు . అతడు శత్రుభయంకరుడు .
మహాబాహువైన భరతుని వలన ఆసితుడు అనువాడు జన్మించెను . అతనికి సూరులైన హైహయులు , తాలజంఘులు , శశిబిందువులు అయిన సామంతరాజులు శత్రువులైరి . వారినందరిని ఎదుర్కొనుటకు సేనావ్యూహమును రచించి ,యుద్ధమున స్థిరముగా నిలిచినను శత్రువు ధాటికి తట్టుకొనలేక యుద్ధమున ఆసితుడు పరాజితుడయ్యెను . పిమ్మట అతడు హిమవత్పర్వతము చేరి ఏకాగ్రచిత్తుడై భగవధ్యానమున మునింగెను . అప్పటికే అతని ఇరువురు భార్యలు గర్భవతులై ఉండిరి . వారిలో ఒకామె సవతి అయిన కాళింది గర్భవిచ్ఛిత్తికై ఆమెకు గరళమును ఇచ్చెను . భృగు వంశపు వాడైన చ్యవన మహర్షి హిమవత్పర్వతము మీద నివసించుచుండెను . ఆసితుని భార్య ఐన కాళింది ఆమహర్షి కడకేగి ఆయనకు నమస్కరించెను . అప్పుడాయన పుత్రసంతానం కోరుకొనుచున్న ఆమెతో " ఓ దేవీ ! నీకు పుత్రుడు కలుగును . అతడు ధర్మాత్ముడు , సుశీలుడు ,మహాత్ముడై లోకమున వాసి కెక్కును . అతడు శత్రువులను రూపుమాపి వంశకర్త అగును " అని ఆశీర్వదించెను . అంతట ఆమె సంతసించి ఆ మునికి ప్రదక్షణా పూర్వకముగా నమస్కారము చేసి తన భవనము చేరి కొన్నాళ్ల పిదప ఒక పుత్రుని గనెను . అతడు తామరరేకులవంటి కనులు కలిగి బ్రహ్మతేజస్సుతో వెలుగొందుచుండెను . కాళిందీదేవి గర్భవిచ్చిత్తికి ఆమెకు గరళ ప్రయోగము చేసినను ఆమెకు కలిగిన బాలుడు గరళముతోనే జన్మించినందున అతనికి సగరుడు అని పేరు ఏర్పడెను .
అసమంజుడు సగరమహారాజు పుత్రుడు . అతడు పాపకర్మల చేయుచుండట వల్ల సగరుడు అతనిని దేశము నుండి బహిష్కరించెను .
అసమంజుని కుమారుడు అంశుమంతుడు . పరాక్రమశాలి . అసుమంతుని తనయుడు దిలీపుడు . అతనికుమారుడు భగీరథుడు .
భగీరథునికి కకుత్ స్థుడు జన్మించెను . అందుచే అతని తరువాత ఆ వంశం వారికి కాకుత్ స్థులు అని పేరు వచ్చెను .
కాకుత్ స్థుని కుమారుడు రఘుమహారాజు . ఆ మహాపురుషుని వలన ఈ వంశము వారు " రాఘవులు " అని వ్యవహరింపబడిరి . రఘు మహారాజు సుతుడు కల్మాషపాదుడు . అతడు పెరిగి పెద్దవాడై శాపవశమున నరమాంస భక్షకుడయ్యెను . అతడే సౌదాసుడనే పేరుతో ప్రసిద్ధికెక్కెను .
కల్మాష పాదుని కుమారుడు శంఖణుడు . అతడు గొప్ప పరాక్రమశాలి అయినను యుద్ధమున అతడు ,అతని సైనికులు నశించిరి .
శంఖణుని పుత్రుడు సుదర్శనుడు . అతనికుమారుడు
అగ్నివర్ణుడు . అతనివలన శీఘ్రగుడు జన్మించెను . శ్రీఘ్రగుడు సుతుడు మరువు . అతని కుమారుడు ప్రశుశ్రుకుడు . అతని పుత్రుడు మహాతేజస్వి అయిన అంబరీషుడు .
అంబరీషుని కుమారుడు నహుషుడు . అతడు సత్య పరాక్రముడు . నహషుని పుత్రుడు నాభాగుడు . పరమధార్మికుడు . నాభాగునకు అజుడు , సువ్రతుడు అను కుమారులు కల్గిరి .
అజుని కుమారుడే దశరధ మహారాజు . అతడు ధర్మాత్ముడు . దశరథమహారాజు జ్యేష్ఠపుత్రుడు శ్రీరాముడు .
..........
పెద్ద బాలశిక్ష చదినట్లు ఉంది కదూ ...
అయితే పసిపిల్లలు అయిపోయారన్నమాటే !
పసిపిల్లలు పరమాత్మునితో సమానం
స్వస్తి .
పొందండి .
Deva Devam Bhaje
****************************************
సీతాపతిం రఘుకులాన్వయరత్నదీపం
ఆజానుబాహుం అరవిందదళాయతాక్షం రామం నిశాచరవినాశకరం నమామి .
****************************************
