మహాదేవ శంభో !

                                           tag line........ 

రాజుగారి  ట్రంక్ పెట్టి . 

*******************************

   సాయింత్రం  ఆరున్నర గంటలు .  నేను , కల్నల్  రంగారావు ఆఫీసర్స్  క్లబ్  లాంజ్  లో  బ్రిడ్జి  టేబుల్  వద్ద    కూర్చొని తతిమ్మా  మిత్రుల కోసం  అసహనంగా  ఎదురు చూస్తున్నాం.

 కల్నల్  రంగారావు ,  చలపతి  , రామలింగం  ,రమణమూర్తి  నా  ఆప్తమిత్రులు  .  ప్రభుత్వంలో  వివిధ శాఖలలో విధులు  నిర్వర్తించి  రిటైర్  అయిన విశ్రాంత  ఉద్యోగులం . బాధ్యతలు తీరిపోయాయి . అందువలన  కాలక్షేపానికి   కావలిసినంత  టైం  మా అందరికీ . 

 ప్రతి రోజూ  సాయింత్రం  ఆఫీసర్స్  క్లబ్  లో  కలుసుకొని కనీసం  ఓ రెండు  రబ్బర్లు   బ్రిడ్జి ఆట  ఆడటం మా  దైనందిక చర్య. 

రంగారావు  ఆర్మీ లో  ఆర్డినెన్సు  కోర్ ( AOC ) లో పనిచేశాడు .  ధైర్యసాహసాలు  ఎక్కువ . 'జీవితం అనుభవించాలి గాని  దాచుకోవడానికి కాదోయ్ " అంటాడు ఎల్లప్పుడూ . స్నేహానికి  విలువని ఇచ్చే  మనిషి . 

చలపతి  ఆదాయపు పన్ను  శాఖలో  ఉన్నత ఉద్యోగిగా పనిచేసిన వ్యక్తి .  సాహిత్యం  అంటే మక్కువ . భావుకుడు.  గ్రంధాలయాలూ, పుస్తక ప్రదర్శనలు ఎక్కడ ఉంటే  అక్కడ తప్పనిసరిగా  కనిపిస్తాడు చలపతి.   సమాజంలో ఉన్న ప్రతి అరాచకం మీద  మితి మిక్కిలిగా స్పందించి , అక్రోధన , ఆవేశం చివరకు నిస్సాహాయత   పడే మనస్తత్వం . 

ఇక రామలింగం.  వాణిజ్య పన్నుల శాఖ  అధికారిగా  రిటైర్ అయిన  మిత్రుడు .  అధిక బరువు తగ్గించుకుంటే ఆరోగ్యానికి మంచిది అని సతీమణి  అస్తమానూ  సతాయిస్తూ ఉంటే , ఆమె  నస  తప్పించుకోవడానికి  '   యోగా శిక్షణ ' అన్న చిట్కా ఉపయోగించి , ఆ నెపంతో సాయింత్రం క్లబ్  లో హాజరు.   ఇంటికి చేరాక  ' పాపం ! బాగా అలిసిపోయి వచ్చారు ' అని భార్య విందు భోజనం వడ్డిస్తే  మహదానంద పడిపోయే  సరదా మనిషి.    

రమణమూర్తి  ప్రభుత్వ రంగ  బ్యాంక్  లో  దేశంలోని  వివిధ ప్రాంతాల్లో  పనిచేశి    జీవితం దిలాసాగా ఆనందించే  మనిషి . నిగర్వి  .   విమర్శలు లైట్  తీసుకొనే సహృదయుడు . స్నేహితులకి సకల మర్యాదలు  చేయటం అంటే మహా   సరదా.   

  ' అదిగో ! వస్తున్నారురా ! ' అన్నాడు  ఉషారుగా  కల్నల్  నన్ను ఉద్దేశించి . 

చలపతి ,రామలింగం, రమణమూర్తి  వచ్చి కూర్చొని  'సారీ ! కల్నల్ ! " అన్నారు ముక్త కంఠంతో . 

' ఇంకెందుకూ ఆలస్యం " అని పేక ముక్కలు  పంచడానికి  ఉపక్రమించాడు కల్నల్ .  నాది ఎప్పుడూ ప్రేక్షక  పాత్రే . వాళ్ళు నలుగురూ ఆటలో మునిగిపోయారు .  ఆటలో నిమగ్నమవడంతో  గమనించలేదు.  బయట వాతావరణం  అకస్మాత్తుగా క్షణాలలో  మారిపోయింది . ఒక్కసారిగా బలమైన  ఈదురు గాలులు వీచాయి . ముందు జాగ్రత్తగా  కరెంటు వాళ్ళు కరెంటు  తీసేసారు . అంతటా  అంధకారం . చిమ్మ చీకట్లు నగరాన్ని కమ్మేశాయి .  ఇంకొంత సేపటికి చినుకులు రాలడం మొదలయింది .  కాస్సేపటికి చినుకులు కాస్తా  హోరు వానగా మారింది .  క్లబ్ అటెండర్ వచ్చి  కొవ్వొత్తులు వెలిగించాడు , మా పేకాట అటకెక్కింది ఆ రోజుకి . మిగాతా టేబుల్స్ వద్ద మెంబెర్స్  బార్ అటెండర్ కి కావలసిన సరంజామా  ఆర్డర్ ఇస్తున్నారు , 
' ఇప్చ్ ! గ్రాండ్ స్లాం  తప్పింది' అన్నాడు  కల్నల్ . చేతిలోని పేక ముక్కలు విసురుగా పడవేస్తూ . 
'  గుర్రం ఎక్కుతానోయి ' అన్నాడు కల్నల్ రంగారావు రమణమూర్తి కేసి చూసి .
' నాకు రేసు  గుర్రం కావాలి . పూర్తిగా కిక్ ఎక్కీతేగాని మజా లేదు ' అన్నాడు రామలింగం  . 
రమణమూర్తి  సకల మర్యాదల ఏర్పాటుకై లోపలికి వెళ్లి కాస్సేపటికి  వచ్చి కూర్చున్నాడు . తన పని అయిపోయిందన్నట్లుగా. 
కొంతసేపటికి  గుర్రం , రేసుగుర్రం  , సోడా , మినరల్ వాటర్ , వేడి వేడి  మిరపకాయ బజ్జీలు , మసాలా జీడిపప్పు  మా టేబుల్  చేరాయి . 
కల్నల్  గుర్రాన్ని ఆస్వాదిస్తున్నాడు .  గొంతు లోంచి వెచ్చగా దిగుతోంది . 
రామలింగం  రేసు గుర్రం పని పట్టి   హడావుడిగా రెండు గళాసులు బిగించాడు .' ఈ రోజు మత్తులో మునిగి కింద పడి దొర్లేయాలి  ' అంటూ .  మిగతా జనం  బజ్జీలు , జీడిపప్పు మీద దాడి చేసాం .
రామలింగం  వాఖ్యలకి  కల్నల్  గాఠిగా  నవ్వాడు . కారణం  రామలింగం  రేసుగుర్రం  కోడ్ భాష " కోక్ " . 
అలా రాత్రి కరిగి పోతోంది . 
కాలక్షేపం కోసం నేను ' చలపతీ ! నీ  ఉద్యోగ  బాధ్యత  నిర్వహణలో  మరిచిపోలేని  సంఘటన  ఒహటి  చెబుదూ ! ' అని ప్రతిపాదించాను . 
చలపతికి  ఏ విషయమైనా  అందరినీ  ఆకట్టుకొనేలా చెప్పే ప్రావీణ్యం  ఉంది . నా ప్రతిపాదన మిగతావారు  ఏకగ్రీవంగా సమర్ధించటంతో  చలపతి  అంగీకరించక తప్పలేదు .   
చలపతి చెప్పటం ప్రారంభించాడు . 
                                                 ***
 " ఈ  సంఘటన  నేను  డైరెక్ట్  recruit  ఆదాయపు పన్ను అధికారిగా   (ITO)  చేరిన కొత్త లో జరిగింది . 
ఉడుకు రక్తం .  ఉత్సాహం . అప్పట్లో . నీతి ,నిజాయితీ ఎట్టి 
    పరిస్థితుల  లోనూ తాకట్టు పెట్టకూడదన్న  దృఢసంకల్పం .  కృషి తో ఉన్నతాధికారుల  మెప్పు పొందాలన్న పట్టుదల .  ఆశయాలు , లక్ష్యాలు   సహజంగా కొత్తగా ఉద్యోగం లో చేరే  యువతలందరిలోనూ ఉన్నట్లు   నా లోనూ బలంగా ఉన్నాయి . 

ఒకరోజు  ఆఫీస్ లో పెండింగ్  ఫైల్స్  చూసే   పనిలో ఉండగా కమీషనర్ గారి వద్ద నుండి పిలుపు  వచ్చింది .
 వెళ్లాను . 
రూంలోకి  వెళ్ళగానే ' రా ! చలపతీ " అని కుర్చీ చూపించారు. ఆ వెంటనే ఛాంబర్ బయట ఉన్న రెడ్ లైట్  ఆన్  చేశారు . రెడ్ లైట్  దీపం ఛాంబర్  బయట  వెలుగుతూ ఉందంటే కమీషనర్ గారు ముఖ్య మైన సమావేశం లో ఉన్నారు . ఇతరులు ఎవ్వరికీ ప్రవేశం లేదని సంకేతం . 
నేను కూర్చోగానే  టేబుల్ సొరుగు తెరిచి  ఓ కాగితం అందించారు కమీషనర్  నా చేతికి . చదవండి అన్నట్లుగా .  ఆశాంతం   చదివితే తేలిన సారాంశం ఇది . 
అది ఒక ఆకాశ రామన్న లేఖ.  గోదావరీ తీర ప్రాంతం  సఖినేటిపల్లి లో ఒక సంపన్న ఫలానా  రాజు గారి కుటుంబం ఉందనీ , వారి వద్ద వడ్డీ వ్యాపారం మరియు ఇతరత్రా లావాదేవీల  వల్ల   లెక్క  చూపని  సుమారు ఏభై లక్షల  నల్లధనం , లెక్కలేనంత  బంగారం ,వెండి  నిల్వలు ఉన్నాయని అందువలన చట్టపరంగా తగు  చర్యలు     ఆదాయ శాఖ  అధికారులు   తీసుకొన వలిసినది అని
 పిర్యాదు .  
 లేఖ చదివిన తర్వాత  'మీ ఆదేశం ఏమిటి '   అన్నట్లు  కమీషనర్ గారి వైపు చూసాను . 
'చలపతీ ! ఇటువంటి  ఆకాశ రామన్న ఉత్తరాలు  పెద్దగా పట్టించుకోనక్కరలేదు .  కానీ  మన దృష్టికి వచ్చింది కనుక " ఏ  పుట్టలో ఏ పాము ఉందో " అన్న సంశయం ఉంటుంది' అన్నారు సాలోచనగా . 
' సార్! ఇది కొంత  ఆలోచించ దగ్గ విషయం .పిర్యాదు లేఖలో వ్రాసినంత  ధనం , ఆభరణాలు  దొరకక పోవచ్చు . కనీసం ఒక ఇరవై  లక్షలు పట్టుబడినా  మన టార్గెట్  అందుకోగలం ' అన్నాను ఉత్సాహంగా . 
' సరే !  సెర్చ్  చేద్దాం .   కాకినాడ  ఐటిఓ (ITO) గారి   సహాయ సహకారం కూడా  తీసుకో ' అని సెర్చ్ అనుమతి ఇచ్చారు . 
  ఆకాశరామన్న లేఖ తీసుకొని కమీషనర్ గారి చాంబర్ నుంచి బయటకు వచ్చాను . 
ఎర్ర దీపం  బదులుగా ఆకుపచ్చని దీపం వెలిగింది ఛాంబర్ బయట .
 నాకు అది మొదటి సెర్చ్ రైడ్ జరపటం  మూలాన్న చాలా థ్రిల్లింగ్ గా  అనిపించింది .   
సెర్చ్ రైడ్  తేదీ  నిశ్చయమైంది . 
కాకినాడ    ఐటిఓ  (ITO)  నరసింహం కి ఫోన్ చేసి  'గురూ ! రేపు టిఫిన్ కి వచ్చెయ్యండి " అన్నాను . 
' ఎంతమంది ? ' అన్నాడు నరసింహం . 
' నలుగురు చాలు" అన్నా . 
' ఎక్కడ' అన్నాడు  నరసింహం . 
'సఖినేటిపల్లి ' . 
సెర్చ్ రైడ్ ఆపరేషన్ కోడ్ "టిఫిన్ ". 

                                                        ***
ఉదయమే మా బృందం    సఖినేటిపల్లి చేరుకుంది . ఆకాశ రామన్న లేఖలో ఇచ్చిన వివరం మేరకు  రాజు గారి  ఇల్లు చేరుకున్నాము . ఊరి  చివర్లో సుమారు ఎకరా విస్తీర్ణం గల  కొబ్బరి తోటలో  రాజు గారి డాబా . బయటికి సామాన్య మధ్య తరగతి    వారి ఇల్లులా అనిపించింది . 
 తలుపు తట్టాము . 
 ' ఎవరూ ! ' అంటూ  సుమారు ముప్పై ఐదేళ్లు మించని  స్త్రీ   తలుపు తెరిచింది . 
ఆమెను చూస్తూనే  మేము వచ్చిన పని  కొద్ధి క్షణాలు మరిచిపోయాం . ఈమె  మానవ స్త్రీ యా  లేక  దేవతా స్త్రీ యా  అని అనిపించింది . అద్భుతమైన సౌందర్యం . గంధర్వ , కిన్నెర  స్త్రీల అందం  ఆమె ముందు  దిగడుపే . ముల్లోకాలలోని   సౌందర్యం అంతా  ఒక రాశి గా పోస్తే  ఎలా వుంటుందో   అలా ఉంది ఆమె అందం . 
కార్తీక మాసం  అవటంవల్ల  తలస్నానం  చేసి వచ్చిన  ఆమె  నీళ్ళోడుతున్న జుట్టుని  తుండుతో  చుట్టుకుంది . 
సంబ్రమ ఆశ్చర్యం నుండి తేరుకున్న నేను   ' రాజు గారి తో పని ఉంది తల్లీ ! వారిని ఒహసారి పిలవండి .' అన్నాను . 
ఆమె మొహంలో కళ తప్పింది . నా మాట వినగానే . 
' రాజుగారు కాలం చేసి  ఆరు నెలలు దాటింది  బాబూ '  అంది ఆమె దీనంగా . 
ఆమె అందానికి ముగ్ధులైన మేము అప్పటి వరకు   ఆమె ముఖాన బొట్టు లేదన్న సంగతి గమనించలేదు . 
' మీరు రాజుగారికి ఏమవుతారు ? ' అని ప్రశ్నించా . 
' నేను రాజు గారి భార్యను ' అంది  ఆమె . 
మేము వచ్చిన పని ఆమెకు వివరంగా అర్ధమైనట్లు
 చెప్పాను .
 ' నేను పెద్దగా చదువుకోలేదు బాబూ ! ఇవన్నీ నాకేమి అర్థమవుతాయి' అంది ఆమె.
' ప్రభుత్వ ఉద్యోగులం .  మా డ్యూటీ మేము చేయాలి కదమ్మా! . మీ ఇల్లు పూర్తిగా సోదా చేయాలి .  పోనీ మీ బంధువులు గాని   సన్నిహితులు  గాని ఎవరైనా ఉంటే వారిని పిలవండి . వారి సమక్షం లో సోదా తనిఖీలు చేస్తాం ' అన్నాను నేను . 
   ' ఈ ఊర్లో  రామన్న పంతులుగారు  రాజు గారి  స్నేహితులు . వారికి రాజు గారి వ్యవహారాలూ అన్నీ  తెలుసు . పంతులు గారిని  రమ్మని కబురు అంపిస్తాను ' అంది  రాజు గారి భార్య.  
' అలాగే తల్లీ " అని పంతులు గారి రాక కోసం ఎదురు చూస్తున్నాము . 
రాజు గారి భార్య వచ్చి  ' పంతులుగారికి  కబురు పెట్టాను బాబూ.  వారు వచ్చేలోగా మీకు కాఫీ , ఫలహారం  ఏర్పాట్లు చేయిస్తాను ' అంది ఆప్యాయంగా . 
సున్నితంగా తిరస్కరించాను .  
కాస్సేపటికి  ఓ వ్యక్తి  వచ్చారు . ' బాబూ ! వీరే  రామన్న పంతులుగారు ' అని పరిచయం చేసింది  రాజుగారి భార్య .
పంతులుగారు  నమస్కరించారు . ప్రతివాదం చేశాం  బృంద సభ్యులం . 
రామన్న పంతులుగారు మేము ఊహించుకున్న దానికి భిన్నంగా ఉన్నాడు . పంతులు గారంటే పంచెకట్టు ధోవతి, అంగవస్త్రం,  నుదుటిన బొట్టు తో ఉంటారని మేము ఊహించాము . ఆయన సాధారణంగా మన అందరిలానే ఉన్నాడు . స్ఫురద్రూపి . ఆజానుబాహువు . దబ్బపండు ఛాయ . మన్మధ రూపం . అందగాడు . వయసు నలభై అయిదు సంవత్సరాలు ఉండవచ్చు . వయసుకి తగ్గ గాంభీర్యం . 
పంతులు గారికి  మేము వచ్చిన పని వివరించాము .  ఆయన రాజు గారి భార్యతో సంప్రదింపులు జరిపి  'మీ పని కానివ్వండి  ' అన్నాడు .
 రాజు గారి భార్య గదులు తెరిచి  బీరువాలు , అలమారాల  తాళాలు  అందించింది  తత్తరపాటు లేకుండా . 
మా బృందం పనిలో పడింది .  క్షుణ్ణంగా సోదాలు చేసి  దొరికిన దస్త్రాలు, నగలు , నగదు    నా ముందు పెట్టారు . రిపోర్ట్  వ్రాయటానికి .  దస్త్రాలలో కొన్ని ప్రామిసరీ  పత్రాలు ఉన్నాయి.  అవి లెక్క  చూస్తే అంతా కలిపి  అరవై వేలని  తేలింది . నగదు  పది వేలు . బంగారం వెండి  ఆభరణాలు సాధారణం గా ప్రతి గృహిణికి  ఉండే దానికి మించి లేవు . కంగు తిన్నాము . ఆశించిన  దానికి వాస్తవం  మరోలా ఉంది . 
ఇంతలో నరసింహం  వచ్చి నైరుతి దిశ గది  తాళం వేసి ఉంది అని ఉప్పు అందించాడు . 
రాజు గారి భార్యతో ' ఆ గది  కూడా తెరవండి  తల్లీ " అని ఆజ్ఞాపించాను .  
రాజు గారి భార్య   రామన్న పంతులు గారి వైపు చూసింది . సంశయంగా . 
'మా డ్యూటీ  మేము చేయాలి కదమ్మా ! ఆ గది లో  కూడా  తనిఖీ నిర్వహించి మా రిపోర్ట్ వ్రాసుకొని మీ వాంగ్మూలం  తీసుకొంటే మా పని ముగుస్తుంది " అన్నాను  ఆమెతో . 
' అది రాజు గారి గది . అక్కడ ఆయన వస్తువులు తప్ప మరేమీ లేవు  బాబూ ' అంది రాజు గారి భార్య దీనంగా  .  
' తెరవక తప్పదమ్మా " అన్నాను నేను . 
ఇక తప్పదన్నట్లు ఆమె గది తాళం తీసి తలుపులు తెరిచింది. 
ఆమె చెప్పినట్లు గానే గదిలో పెద్ద సామాను ఏమీలేదు . రాజు గారి మంచం , పడక కుర్చీ కనిపించాయి . ఇంకాస్త దృష్టి సారిస్తే ఓ మూలాన పెద్ద ట్రంక్ పెట్టె  కనిపించింది . దానికి తాళం వేసి ఉంది .  ట్రంక్ పెట్టె  చూడగానే నా కళ్ళు మిల మిలా మెరిసాయి . మా సెర్చ్ రైడ్ సఫల మవుతుందన్న ఆశ చిగురించింది నాలో .
' ఆ ట్రంక్ పెట్టె తాళం  తెరవండమ్మా ' అన్నా రాజు గారి భార్యతో . 
'ఆ పెట్టె లో రాజు గారి వస్తువులు తప్ప మరేమీ లేవు
 బాబూ ! ' అంది ఆమె. 
' తెరవాలమ్మా' అన్నా నేను . 
రాజుగారి భార్య  పెట్టె తెరిచి  అందులోని  వస్తువులన్నీ చాలా  విలువైనట్లుగా   ఒక్కొక్కటీ  బయటికి తీసి పరిచింది . 
ఆ దృశ్యం  చూసి విద్యుత్ షాక్ తగిలినట్లు అయింది నాకు . 
అవి రాజు గారి దుస్తులు . కంటి మెడ  బనీను , ఖద్దరు కమీజు , పొందూరు పంచె , కండువా ,  తుండు , జేబు రుమాలు , శీతాకాలంలో కప్పుకోడానికి వాడే షోలాపూర్ దుప్పటి, 
 శాలువా . ఆమె  రాజు గారి దుస్తులు   ఒక్కొక్కటే తీస్తూ ఆప్యాయంగా  గుండెల మీద పరచుకొని కన్నీరు కార్చింది.  రాజు గారి దుస్తులు స్పర్శిస్తూఉంటే ఆమెకు రాజు గారు పలకరించినట్లుగా ఉంది . ఓదార్చినట్లు అనిపించింది . రాజు గారు బతికే ఉన్నారు  అనిపించసాగింది .  పమిట చెంగుతో  కన్నీరు తుడుచు కొని  "  మహాదేవ  శంభో "   అని   భర్తను  మనసారా స్మరించి నమస్కరించింది . 
రాజు గారి పేరు   మహాదేవుని  రుద్రరాజు . 
ఆమె స్థితిని చూసిన నా  మనసు ద్రవించి మూగ పోయింది .  అప్పుడు ఆదికవి శ్రీ వాల్మీకి మహర్షి   రామాయణ  కావ్య రచనకు  కారణమైన  క్రౌంచ  పక్షుల  గాధ స్ఫురణకు  వచ్చింది .  వేటగాని లా  చాలా గిల్టీ గా ఫీల్ అయ్యాను . ఇక ఒక్క క్షణం కూడా అక్కడ ఉండ బుద్ధి కాలేదు . 
 ఆమె దీన స్థితిని  ఇక చూడలేక  "క్షమించమ్మా " అని నమస్కరించి  పంతులు గారి నుండి  , ఆమె నుండి  శలవు తీసుకున్నాము. 
                                                   ... 

  ఇది జరిగిన కొన్నాళ్ళకి  ఒక  ఫంక్షన్ లో రామన్న పంతులు గారు తారస పడ్డాడు .  నేను రాజు గారి భార్య కుశలం వాకబు చేసాను . అప్పుడు చెప్పాడు ఈ సంగతి  రామన్న పంతులు . ' రాజు గారు కాలం చేసిన తర్వాత  ఆయన బంధువు  కౌటిల్య రాజు ,  రాజు గారి భార్య ని   సానుభూతి నెపంతో  మోసగించబోతే  అది కుదరలేదు .   దాని పర్యవసానమే  మీకు  అందిన ఆకాశ రామన్న ఫిర్యాదు .
' అవును . అటువంటి సందేహం మాకూ కలిగింది   పంతులు గారూ ! ' అని శలవు తీసుకున్నాను .  
                                                 ...
చలపతి ముగించిన తర్వాత మా అందరి  గుండెలూ బరువెక్కిపోయాయి . 
                                                ... 
                                 

బయట వాన వెలిసింది . 
అప్పటివరకూ మబ్బుల మాటున దాగిని చంద్రుడు  
వెన్నెల అమృతంలా కురిపిస్తున్నాడు . 
 ఆకాశం   నక్షత్రాలు  పరచుకున్న దుప్పటిలా ఉంది .    
కల్నల్ రంగారావు  గుర్రం దిగిపోయాడు . 
రేసుగుర్రం ఎక్కి  బొక్కబోర్లా పడతానన్న రామలింగం  చతికిలపడిపోయాడు . 
అందరమూ మౌనంగా ఉండిపోయాము . 
మహాదేవ  శంభో ! అని  ఇళ్ళకి బయలు దేరాం . 

*******************************************

సీతాదేవి ని  అపహరించటానికి నిశ్చయమైన  రావణుడు  మారీచుని వద్దకు చేరుకొని  సీతాపహరణంలో సాయం  

కోరతాడు . అప్పటికే రామ బాణం ధాటికి  గురి అయి రామునికి దూరంగా అడవుల్లో తల దాచుకున్న మారీచుడు  రాముని గురించి ఇలా రావణునితో పలుకుతాడు . 

రామో  విగ్రహవాన్ ధర్మః 

సాధుః  సత్య పరాక్రమః 

రాజా సర్వస్య లోకస్య 

దేవానామివ  వాసవః

*******************************************

  
     

  

                

ఎరుపు  అంచు ....

                               నీలం రంగు జరీ చీర . 

                                   ****************

                   

సూర్యోదయం అయి రెండుగంటలు  కావస్తోంది . 

ఉదయాన్నే  ఏదో  మీటింగ్  ఉందని  హడావుడిగా  బయలుదేరి  వెళిపోయాడు  రఘురాం . భర్తను  పంపించి పక్క మీద వాలిపోయిన  విశాలాక్షి కి తెలియకుండానే రెప్పలు మూతపడ్డాయి . నిద్ర కమ్ముకొచ్చేసింది . కిటికీ లోంచి   పడుతున్న  ఉదయపు వేళ ఎండ చురుక్కు అన్పించి  నిద్ర తేలి పోయింది విశాలాక్షికి .

 ఇంకా బద్దకం  వీడలేదు . వంటిల్లు  , డైనింగ్ టేబుల్,   అంట్ల  గిన్నెలు ,ప్లేట్లతో నిండిపోయి ఉన్నాయి  . శుభ్రం  చేసుకోవాలి అన్న  తలంపు రాగానే శరీరమంతా  నిస్సత్తువ , నీరసం  ఆవహించింది . 

'రఘురాం  ఎప్పుడూ ఇంతే !  ఏ  పనిలోనూ  కాస్త సాయం  చెయ్యడు . అయినా  తనకు ఇదేం  కొత్తా ! పెళ్లి అయిన  దగ్గిర నుంచీ ఇదే  వరస ' అనుకొంది  విశాలాక్షి . 

వొళ్ళు విరుచుకొని  బద్దకాన్ని  వదిలించుకొన్న

 విశాలాక్షి  రోజువారీ  ఇంటి పనిలో పడింది . 

రఘురాం  లంచ్ కి   రానని  చెప్పి వెళ్ళాడు . ఇక మిగిలింది తను ఒక్కర్తే .  వంటకి పెద్ద ప్రయత్నం అక్కరలేదు . రాత్రి మిగిలిన  పదార్ధాలు  రెఫ్రిజిరేటరు  లో  ఎలానూ  ఉన్నాయి . వాటితో కానిచ్చేయొచ్చు అని  మిగతా పనులలో పడిపోయింది . ఇల్లంతా  శుభ్రం  చేసేసరికి  సూరీడు  నడి నెత్తి  మీద ఉన్నాడు .  స్నానం ముగించి  తనకి ఇష్టమైన  ఎరుపు  అంచు ఉన్న నీలం  రంగు   చీర కట్టుకొని   సోఫా లో కూలబడింది .

                                        ... 

ఈ చీర అంటే  తనకి చాలా ఇష్టం . బజారు  నుంచి కొనుక్కొని  వచ్చీ రాగానే కట్టుకొని  కుచ్చిళ్ళు సర్దుకుంటూ   ' ఎలా వుంది కట్టుకొంటే  ఈ చీర  ' అని రఘురాం  ని అడిగితే  నిరాశే  ఎదురయ్యింది . కంప్యూటర్  ముందు కూర్చొని  పని చేసుకుంటున్న రఘురాం  ఒకసారి ఎగా దిగా చూసి  తిరిగి  పనిలో మునిగి పోయాడు . మెచ్చుకుంటాడని  ఆశించిన  విశాలాక్షి భర్త  స్పందనకి  విసురుగా వెళ్లిపోయింది.   

                                           ... 

సోఫాలో  కూలబడిన  విశాలాక్షి  టీవీ  రిమోట్  చేతిలోకి తీసుకొని  స్విచ్ ఆన్  చేసింది అప్రయత్నంగా .  టీవీ  లో షాపింగ్  జోన్ ఛానల్ లో  అందమయిన  అమ్మాయి  అదేపనిగా వారి  వస్తువుల గురించి అదర గొట్టేస్తోంది . బోర్  అనిపించి  టీవీ  కట్టేసింది  విశాలాక్షి . 
                                                 ... 

సోఫాలో  వాలిపోయిన విశాలాక్షి  సాలెగూడులా మనసునిండా  అల్లుకున్న గత  స్మృతులను  నెమరు వేసుకుంది .  అసంతృప్తి తప్పించి  ఏ  భావమూ  
కలుగలేదు . చిన్నతనంలో  భావి జీవితం గురించి తాను ఎన్ని తీపి కలలు  కంది .  ఆ క్రమంలో బాల్యం గుర్తుకు  వచ్చింది . తాను ఒక్కర్తే  సంతానం కావటం వల్ల ఎంతో  మురిపెంగా పెంచారు  తల్లితండ్రులు , తాను ఆడిందే ఆట. పాడిందే పాట . చలాకీగా ఊరంతా తిరిగేది  స్నేహితురాళ్ళతో  కలిసి .   తాను కోరకుండానే  ఏ  వయసులో  కావలసిన   సంప్రదాయ  వస్త్రాలు , వస్తువులు ఆ వయసుకి తగ్గట్టు   అమర్చి పెట్టేవారు  తల్లితండ్రులు .  ఓణీ  లంగాల వయసు వచ్చేక  బామ్మ తో  కలిసి  శ్రావణ , ఆశ్వీయుజ ,కార్తీకమాసాల లో    ఊర్లో గుడిలో లో జరిగే  కార్యక్రమాలకు  విధిగా  వెళ్ళేది .  గుళ్లో  సాయంత్రం వేళ జరిగే  పురాణ ప్రవచనాలలో " రుక్మిణీ కళ్యాణం " , "సత్యభామా  పరిణయం ",  " శ్రీ కృష్ణ తులాభారం " అంటే తనకు చాలా ఇష్టం .  అవి వింటూ  ఉంటే మనసు పరవశించి  పోయేది .  ఎదో ఒకనాడు  శ్రీ కృష్ణ పరమాత్ముని  వంటి వాడు  అకస్మాత్తు గా వచ్చి తనను  ఎత్తుకొనిపోయి  పరిణయమాడుతాడని  కలలు కనేది . మనసులో మాట  బామ్మకి చెపితే  ' నీకేమి  తక్కువే ! మేలిమి బంగారం ఛాయ.  చిదిమి దీపం పెట్టుకోవచ్చు . '  అని బుగ్గలు పుణికి పుచ్చుకొని  నుదిటి మీద  ముద్దు పెట్టేది .  ఇలా కలలు  కంటూ ఉండగానే  కాలం   తెలియకుండా   డిగ్రీ  చదువు  పూర్తి  అయిపొయింది .  ఈ మధ్య కాలంలో  తన స్నేహితురాళ్లు  చాలా మంది  వివాహాలు చేసుకొని స్థిర పడిపోయారు . ఒకసారి తన ప్రియ మిత్రురాలు  ఉమ కలిస్తే   ' ఉమా ! ఎలా వుందే  వివాహ  జీవితం  ? '  అని  అడిగింది . 
' నువ్వూ  త్వరగా  మూడు ముళ్ళూ  వేయించుకో ! అప్పుడు  నీకే  తెలుస్తుంది ' అంది ఉమ మహా సిగ్గు పడిపోయి . 
' మీ ఆయన  నిన్ను బాగా చూసుకుంటాడా ! ' అడిగింది విశాలాక్షి . 
' నన్ను వదిలి ఉండలేడనుకో ! రెండ్రోజులు  అయ్యింది అమ్మా వాళ్ళ వద్దకు వచ్చి . అప్పుడే కబురు .  తిరిగి రమ్మని .' అంది  వయ్యారాలు ఒలికిస్తూ . అలా అని తుర్రుమని పారిపోయింది ఉమ  పని ఉందంటూ . 
ఉమ తో సంభాషణ  అనంతరం  విశాలాక్షి  మనసు  వివాహం మీదికి  మళ్లింది . ఊహల్లో  మన్మధుడి లాంటి వరుడు మెదిలాడు .  ఇంటిలో ఎవ్వరూ  పెళ్లి మాట  ప్రసక్తి  తేవటం లేదు .  ఈ మధ్యన ఎల్లప్పుడూ  ఆలోచనలతో పరాకుగా ఉన్న మనమరాలిని  చూశి  ప్రశ్నించించింది బామ్మ . 
' ఏమి టే  ! అమ్మడూ !  పెళ్లి కొడుకుని  చూడమంటావా ! అని .
' ఫో ! బామ్మా ! ' అని తుర్రున పారిపోయింది  తను . 
లోకాన్ని తరచి చూసిన అనుభవం బామ్మది .  మనవరాలి మనసు గ్రహించిన బామ్మ  కొడుకు తో అంది ఇలా ' పెళ్లీడు కొచ్చిన  కూతురి గురించి  ఆలోచించావా ! మంచి సంబంధం  చూడు .  వివాహం  జరిపిద్దాం . ' 
' అలాగే  అమ్మా ! ' అన్న తండ్రి మాట విన్న విశాలాక్షి  గదిలో  గంతులేసింది . 
అటుగా  పని మీద వచ్చిన  తల్లి  '  దీనికి ఇంకా అల్లరీ , చిన్నతనం  పోలేదు ' అనుకొంది  మనసులో
బామ్మ పట్టుదలో  లేక తండ్రి ప్రయత్నాలో తెలియదు   గాని త్వరగానే  మంచి సంభంధం  కుదిరింది  విశాలాక్షికి .బాగా ఆస్తిపాస్తులు  పెద్ద చదువు , ఉద్యోగం  ఉన్న  సంబంధం   నిశ్చయమైంది . వరుడు రఘురాం  రంగు కాస్త  నలుపు అయినా మంచి  కళ గల మొహం , నిండైన విగ్రహం .   అట్టహాసంగా వివాహం  జరిగింది . తల వంచి  మూడు ముళ్ళు వేయించుకున్న విశాలాక్షి  గెండెల మీద  గిలిగింతలుపెడుతున్న మంగళ సూత్రాలు  చూసి మురిసిపోయింది . 
బామ్మ  ' అదేమిటే ! అమ్మడూ ..  మీ ఆయన  మరీ ఛాయ తక్కువగా  ఉన్నాడు ' అంది చిలిపిగా . 
' నీలి మేఘ శ్యాముడు ' అంది తను గర్వంగా . 
' అలాగా ' అంది బామ్మ .  
' అవును . వెంకట రమణ మూర్తి . వేంకటేశ్వరస్వామి  విగ్రహం  నలుపు  అయినా చూడు ఎంత  కళ కళ  లాడిపోతూ వుంటాడో  స్వామీ ' అంది తను సమర్ధించుకొంటూ . 
'ఆసి  భడవా ! మాడు ముళ్ళూ  పడగానే  ఎంత ఎదిగిపోయావే ' అంది  బామ్మ . 
                                               ... 
అందరిలానే  తనూ కాపురానికి వెళ్ళింది . అందరికీ  వివాహ జీవితం  స్వర్గం లా అనిపిస్తే  తనకు కొన్ని రోజుల తర్వాత  ఎందుకో భిన్నంగా అనిపించింది  . ప్రతి విషయంలోనూ ఉత్సాహంగా  త్రుళ్ళి పడే తన మనస్తత్వానికి  పూర్తిగా భిన్నం  రఘురాం . 
రఘురాం  మిత భాషి .  అందరితో కలిసిపోయే తత్త్వం కాదు . ఎప్పుడూ తన లోకంలో ఉంటాడు . అలాగని చెడ్డవాడేమీ కాదు . తను  ఏది కోరితే అది  సమకూర్చేవాడు . సంపదకు లోటు లేదు . సౌకర్యాలకు కొదవ లేదు . లేనిదల్లా కలివిడి . కొంతకాలానికి విశాలాక్షి కి   తామిద్దరం విభిన్న ధృవాలమని అర్థమైపోయింది . ఉత్తర ధృవం , దక్షిణ ధృవం  కలవడం అసాధ్యమని తేలిపోయింది .  జీవితంలో చాలా మాధుర్యాన్ని ఊహించుకున్న విశాలాక్షి కి అది ఎండమావిలా  అనిపించ సాగింది . 
ఒకసారి  పుట్టింటికి  వెళ్ళినపుడు  కళ  కోల్పోయిన తనని చూసి బామ్మ  అడిగింది . ' అమ్మడూ ! ఏమంటాడే మీ ఆయన .  బాగా చూసుకుంటాడా !'. అని .
' బాగానే చూసుకుంటాడు బామ్మా ! ' అంది తను  నిర్లిప్తంగా.
'మరి ' అంది బామ్మ . 
' ఓ సరదా లేదూ ! పాడూ లేదూ ! బంధువుల ఇళ్లకు గాని  స్నేహితులను  కలుద్దామని గాని , పెళ్లిళ్లకు ,రిసెప్షన్  లకు గాని వెళ్లి వద్దామంటే   " నువ్వు వెళ్లి వచ్చ్చేయ్యి . డ్రైవర్ తో చెప్తాను కారులో తీసుకువెళ్లి రమ్మని " అంటాడు . ఎప్పుడైనా  బలవంతం  చేస్తే  కూడా వచ్చి  ఓమూలన చింతపండు  మూట లా కూర్చుండి పోతాడు . ఎవరైనా పలకరిస్తే క్లుప్త సరి జవాబు చెప్పి అసౌకర్యంగా  ఫీల్ అవుతాడు . అలాటి సందర్భాలలో ముళ్ళ మీద  కూర్చున్నట్లు ఉంటుంది నాకు.మన ఇంటిలో అటక మీద మూలన  నువ్వు పారేసిన మొద్దు రాచ్చిప్ప  గుర్తుకు వస్తుంది . ' అంది విశాలాక్షి . 
'  నలుగురిలో మొహమాటం  ఏమోనే! ' అని సమర్ధించింది బామ్మ . 
                                           ... 
నిస్సారంగా కాలం గడిచిపోతోంది . యాంత్రికంగా జరిగిపోతోంది . ఇద్దరు ఆడ పిల్లలు కలిగారు . వారి పాలన , పెంపకం, చదువులు  అన్నే తన మీదే వేసుకొంది విశాలాక్షి . రఘురాం  ఏ నాడు కలుగచేసుకోలేదు . పిల్లలు పెరిగి  పెళ్లి ఈడు రాగానే వారి వివాహాలు కూడా తానే జరిపించి  అత్తవారింటికి  పంపింది విశాలాక్షి .  భార్యా భర్తల మధ్య బాధ్యతల సంయమన లోపం ఎంత అసంతృప్తికి గురి చేస్తుందో  అనుభవం లోకి వచ్చింది  విశాలాక్షికి . 
                                               ... 
పిల్లలు వెళ్లిపోయిన తర్వాత ' ఇద్దరమే మిగిలాం  శొంఠి కొమ్ముల్లా " అనుకొంది విశాలాక్షి .
ఒక రోజు నిలువు టద్దంలో చూసుకుంటే  తల ముగ్గు బుట్టలా కనిపించింది .
'అబ్బా ! ఎంత  కాలం గడిచి పోయింది . ఏ  అనుభూతులు లేకుండా ! ' అనిపించింది .  బాధ్యతలు     తీరిన తర్వాత తన జీవితంలో ఇన్నాళ్లూ   కోల్పోయిన  సంతోషాన్ని  పాత స్నేహాలని   పునరుద్ధరించుకొని  వెదుక్కోవాలనుకొంది  విశాలాక్షి . ఇంటర్నెట్  లో సెర్చ్  చేస్తే   చిన్నతనం  కాలం నాటి  స్నేహితురాళ్ళు  కొంతమంది  దొరికారు .  
ఇప్పుడు  విశాలాక్షి కి   రెక్కలు వచ్చినట్లు  అనిపించింది . వారితో  కాలక్షేపం బాగానే జరిగిపోతోంది .  రఘురాం  కి లంచ్   అమర్చి  టేబుల్ మీద పెట్టి   నెల నెలా  స్నేహితురాళ్ళతో కలిసి  కిట్టీ  పార్టీలకు  వెడుతోంది . రఘురాం  ఎటువంటి  అభ్యంతరమూ  చెప్పలేదు . ఎప్పిటి లాగానే .  అలా కాలక్షేపం జరిగిపోతోంది . 
                                                  ... 
గత స్మృతుల నుండి  బయటపడిన విశాలాక్షి  దృష్టి  ఎదర గోడమీద ఉన్న గడియారం మీద పడింది . టైం  రెండు గంటలు  చూపిస్తోంది గడియారం .  ' ఆమ్మో ' అని లేచిన విశాలాక్షి  లంచ్  చేసి కాస్త కునుకు తీద్దామని  పడక గదిలోకి వెళుతూ ఉండగా  సెల్ ఫోన్  మ్రోగింది . 
ఎవరూ ! ఈ టైం లో  అని చూస్తే  రఘురాం . 
' హలొ ' అంది విశాలాక్షి . 
'నేనే ' అన్నాడు రఘురాం అటువైపునుండి . 
 ' పొద్దున్న హడావుడిలో  ముఖ్యమైన  ఫైల్ మర్చిపోయాను.ఆఫీస్ బాయ్  వస్తాడు . ఇచ్చి పంపించు ' అని గోడతో మాట్లాడినట్లు  మాట్లాడి  ఫోన్ పెట్టేసాడు రఘురాం . 
కాసేపట్లో ఆఫీస్ బాయ్  వస్తే ఫైల్ ఇచ్చి  పంపించింది విశాలాక్షి  . అప్పుడు ఫైల్ తీస్తూ ఉండగా  రఘురాం డైరీ జారి క్రింద నేల  మీద పడింది .  ఆ డైరీ  తాను ఎప్పుడూ చూడలేదు .  తిరిగి అల్మారాలో పెడదామని  నేల  మీద నుండి  డైరీ తీస్తూ  ఉండగా  డైరీ లోని కొన్ని పేజీలు  దృష్టి లో పడ్డాయి అసంకల్పితంగా . అందులో  కొన్ని చోట్ల తన  పేరు చూసి విస్మయం  చెందింది విశాలాక్షి .  ఎంత  భర్త అయినా  పర్సనల్   డైరీ చదవడం  సంస్కారం  కాదని  అనిపించినా ఉత్కంఠ  ఆపుకోలేక పోయింది విశాలాక్షి . 
పక్క మీద వాలి   రఘురాం డైరీ చదవటం మొదలుపెట్టింది.
ఆసాంతం  డైరీ  చదివాక  విశాలాక్షి కి కన్నీరు ఆగలేదు . గుండెల మీద  ఆచ్చాదనగా  పరుచుకున్న  చీర  కన్నీటికి తడిసి ముద్దయి పోయింది . రఘురాం  తన మీద  హృదయంలో పదిలపరచుకొన్న  ప్రేమ , అనురాగం,  తెలుసుకొన్న విశాలాక్షి  విస్తుపోయింది . ఇన్నాళ్లూ  ఈ విషయం  ఎలా గుర్తించలేకపోయిందో  అర్థం కాలేదు . 
లోపం  ఎక్కడ ఉందొ  తెలుసుందామని గతం తరచి స్మరించుకుంటే అప్పుడు స్ఫురించింది . 
అహం  ,మనసులు విప్పి మాట్లాడుకోకపోవడమే 
 కారణం అని . 
పొద్దు  పోయింది ' రఘురాం  ఇంకా ఇంటికి రాలేదేమిటీ ' అని కంగారు పడుతూ ఉండగా  డోర్ బెల్ మ్రోగింది . 
తలుపు తెరిచి చూస్తే  రఘురాం .
ఇంట్లోకి వచ్చి సోఫాలో కూలబడ్డాడు రఘురాం అలసిపోయినట్లుగా . 
ఇన్నాళ్లూ ' కాఫీ కలిపి  టేబుల్ మీద పెట్టాను ' అని తన గదిలోకి వెళ్లిపోయే  విశాలాక్షి ఈసారి అలా చేయలేదు . 
కాఫీ  కప్పు  రఘురాం చేతికి అందించింది ఆప్యాయంగా . 
భార్య కళ్ళలోకి చూసాడు రఘురాం . 
'ఆలస్యమయింది దేనికి' అంది విశాలాక్షి . 
' ఆఫీస్ పని ముగిశాక  రవీంద్ర భారతి లో  " భారతీయ వివాహ  సంస్కృతీ - సీతా రాముల దాంపత్యం "  గురించి ప్రవచనం ఉందని  స్నేహితులు బలవంతం చేస్తే వెళ్లాను . ప్రవచనం విన్నాక ఇన్నాళ్లూ  ఏమి  కోల్పోయానో  తెలిసింది . నన్ను క్షమించు విశాలీ . నీ మనసు తెలిసికోలేక పోయినందుకు . ' అని  బ్రీఫ్ కేసు  నుండి ఒక గిఫ్ట్ ప్యాక్ చేసిన  అట్ట పెట్టి అందించాడు   రఘురాం విశాలాక్షికి . 
భర్త చర్యకి  ఆశ్చర్యపోయింది  విశాలాక్షి . 
ఆతృతగా  విప్పి చూసింది . 
ఎరుపు  అంచు  నీలం  రంగు  జరీ  చీర . 
అందలం  ఎక్కినంత  సంబరం కలిగింది   విశాలాక్షికి . 
క్షణంలో  చీర మార్చుకొని వచ్చింది  విశాలాక్షి . 
ఎరుపు అంచు  నీలం రంగు జరీ చీరలో  దేవతలా కనిపించింది  విశాలాక్షి  రఘురాం కళ్ళకి . 
ఆప్యాయంగా   భుజాల  మీద   చేయి  వేసి హత్తుకున్నాడు  విశాలాక్షిని . 
 హఠాత్తుగా   ఉమ  గుర్తుకొచ్చింది  విశాలాక్షి కి . 
వివాహబంధం లోని  మాధుర్యం  తెలిసి వస్తోంది నెమ్మదిగా . 
ఆ రాత్రి  విశాలాక్షి  జీవితంలో  అమృతం కురిసిన  రాత్రి . 
                                       ... 
మనుషుల లోని  అహం , ద్వేషం , అసూయ  అనే గుణాలే అసురులు . 
ఈ రోజు  నరక చతుర్దశి . 
నరకాసురుడు  వధింపబడిన రోజు .  
అందరి లోగిళ్ళలో  దీపాలు, దివ్వెల  కాంతులు  వెలిగే  దీపావళి  మరుసటి రోజే మరి. 
మిత్రులందరికీ  దీపావళి శుభాకాంక్షలు . 
                                                  ... 


*******************************************


ఎన్నోరోజులుగా  మదిలో మెదులుతున్న  ఈ  కధ అంశానికి  అక్షర రూపం  ఇన్నాళ్ళకి సాధ్యపడింది . 
చంద్రుడు గారి అబ్బాయి . 
29 th  october 2016. 
******************************************* 

దేవ దేవం  భజే  దివ్య  ప్రభావం 

రావణాసుర వైరి  రఘు పుంగవం

రామం ...  

వాగ్గేయకారుడు  శ్రీ తాళ్లపాక అన్నమాచార్య (1408 -1503 ) రచించిన ముప్పది రెండు వేల  కీర్తనలలో  పై కీర్తన  అంటే నాకు అత్యంత  ఇష్టం . ఈ కీర్తన విన్నప్పుడల్లా మనసు పులకరిస్తుంది .  గుండెల్లో చెప్పలేని ఆనందం  కలుగుతుంది . అది మాటల్లో వర్ణించలేనిది .  రామాయణ గాధ  కళ్ళముందు కదలాడుతున్నట్లే ఉంటుంది .

దేవ దేవం భజే  దివ్య ప్రభావం 

రావణాసుర వైరి  రఘు పుంగవం రామం 

దేవ దేవం  భజే దివ్య ప్రభావం 

రాజవర శేఖరం  రవికుల సుధాకరం 

ఆజానుబాహుం  నీలాద్రికాయం 

రాజారి కోదండ  రాజ దీక్షా గురుం 

రాజీవలోచనం  రామచంద్రం  రామం 

దేవదేవం భజే దివ్య ప్రభావం ..... 

ఇలా   సాగిపోతుంది ఈకీర్తన . 

 అనిర్వచనీయమైన  ఆనందం  మనస్సుని  ఎక్కెడెక్కడకో తీసుకొని పోతుంది ..  ఆ  ఆధ్యాత్మిక  భావన  లోంచి బయట పడటము  అంత  సులభం కాదు .  

నేటి  కాలంలో  మనిషి  ఎదుర్కొనే అన్ని ఒత్తిడులను  కాస్సేపు  మరిచిపోవటానికి ప్రశాంత వాతావరణంలో   ఈ కీర్తన  శ్రవణం ఒక దివ్య  ఔషధం .  నా మాట  విశ్వసనీయంగా లేకుంటే ఒకసారి ప్రయత్నించి చూడండి . 

... 

యర్రమిల్లి  వారి  ఇష్ట  దైవం  దశరథాత్మజుడు  శ్రీరామచంద్రుడు .  

అందుకే వారి వంశంలో  రామచంద్ర  నామధేయులు మిక్కిలి ఎక్కువగానే ఉన్నారు .  నా ప్రపితామహులు  రామచంద్రుడు . నా తండ్రి గారు  రామచంద్రుడు.  ప్రతి ఉదయం  ధ్యానం  చేసుకుంటున్న వేళ లో  " మత్పితా  రామచంద్ర : " అన్న స్మరణ  నా  దైనిక చర్య .   

... 

ఈ మధ్యన , కారణం స్పష్టంగా  తెలియదుగాని , కోదండరాముని గురించి   శ్రీ వాల్మీకి మహర్షి రచించిన  రామాయణం  లో ప్రస్తావించిన  కొన్ని విషయాలు  మీ తో పంచుకోవాలన్న కోరిక  నా మనస్సులో చాలా రోజుల నుంచీ  ఊడలు ఊని  బలపడింది . భగవద్ప్రేరణ  కావచ్చు  .

... 

 శ్రీరామాయణ గాధ  మీకు అందరికీ తెలిసినదే . బహుశా  విజ్ఞులు  అయిన  మీకే ఎక్కువ పరిజ్ఞానం , పరిశీలన, విశ్లేషణ  శక్తి  అని నా ప్రగాఢ విశ్వాసం . నేను ఈ క్రింద వ్రాశిన విషయములు  సూక్ష్మంగా  శ్రీ మద్రామాయణం నుండి  సంగ్రహించినవీ ,కొంత యధాతధంగా ఉటకించినవీ అని గమనించమని  మనవి  . 

... 

 చాలా విషయాలు మీకు తెలిసినప్పటికీ మరోసారి   సీతారాముని  మననం చేసుకోవటమే ఈ ప్రయత్నం .
అందుకే  ఈ  బ్లాగు  లో  రఘు వంశం  గురించి  మరో   సారి   స్మరించుకుందాము  .  

....

 తండ్రి  దశరధుడు  పినతల్లి  కైకేయి కి  ఇచ్చిన   మాట నిలబెట్టుటకు   శ్రీరామచంద్రుడు , సీత , లక్ష్మణస్వామి  తో  కలసి  వనవాసం  స్వీకరిసాడు .

 సీతా రామ లక్ష్మణులు గోమతీ  నదిని దాటి , స్యందికా నది ఆవలి తీరం  కోసలదేశ  పొలిమేరలను చేరి  అయోధ్యకు  నమస్కరించి  గంగాతీరమున గల శృంగబేరిపురం  చేరి నిషాదరాజు   అయిన గుహుని ఆతిధ్యం అందుకొంటారు .  శ్రీ రాముని సూచన పై  గుహుడు నావను  సిద్ధం  చేసి  వారిని గంగా నది ఆవలి తీరం    వత్సదేశం  చేరుస్తాడు  . నావను ఎక్కి గంగను దాటుతున్నప్పుడు  సీతాదేవి  గంగను పూజిస్తుంది . శ్రీరాముడు  సీతాలక్ష్మణ సమేతుడై  భరద్వాజాశ్రమమునకు చేరి , మహర్షి  వనవాస దీక్షకు చిత్రకూటము  అనువైనదిగా తెలియజేయుటచే  ఆయన సూచన మేరకు సీతారామలక్ష్మణులు యమునా నదిని దాటి  చిత్రకూటము చేరుకుంటారు .  చిత్ర కూటమున   లక్ష్మణుడు పర్ణశాలను  నిర్మిస్తాడు . అక్కడికి ఉత్తర దిక్కున  పవిత్ర జలాలతో కూడిన మందాకినీ నది ప్రవహిస్తూ ఉంటుంది .   వాస్తు పూజానంతరం  సీతారామలక్ష్మణులు  పర్ణశాలలో ప్రవేశిస్తారు . 

భరతుడు  శత్రుఘ్నుని తో  కైకేయ రాజ్యమున మేనమామ వద్ద  కైకేయ నగరములో   ఉండటంవల్ల  అయోధ్య లో జరిగిన పరిణామములు ,  అనగా   శ్రీరాముని వనవాసం,  దుఖంతో కృంగిపోయిన దశరధుని మరణ  వార్త ,  కోసలదేశానికి  రాజు లేకపోవుట  వంటి  ముఖ్య విషయములు ఏమియును  తెలియవు . అయోధ్య  పెద్దలు   పంపిన  దూతల  ద్వారా  తాను  అయోధ్యానగరానికి అత్యవసరంగా రావలసి ఉన్న  సమాచారం  తెలుసుకున్న  భరతుడు  సోదరుడు  శత్రుఘ్నుని  సమేతంగా  ఆగమేఘాల మీద  అయోధ్యా నగరం చేరుకుంటాడు .అయోధ్య చేరుకున్న భరతుడు  తల్లి కైకేయి అనుచిత కోరిక, అగ్రజుడు  శ్రీరాముని  వనవాస దీక్ష ,  రాముని ఎడబాటు తట్టుకోలేక  తండ్రి దశరధుని మరణం  తెలుసుకొని  మిక్కిలి  దుఃఖం  పొందుతాడు .  శ్రీరాముని వనవాస దీక్ష విరమించమని  , అయోధ్యా నగరానికి తిరిగి వచ్చి రాజ్య పాలన  చేపట్టమని  శ్రీరాముని వేడుకొనుటకై ,  కౌసల్య సుమిత్ర  కైకేయి మాతలు, మంత్రులు , గురువులు , బ్రాహ్మణోత్తములు , బంధువులు , ప్రజలతో కలిసి  చిత్రకూటము  చేరుకుంటాడు  భరతుడు .  అయోధ్యకు  తిరిగి వచ్చి  కోసల రాజ్య పాలన చేపట్టమని కోరిన  భరతుని  విన్నపం  మరియు బ్రాహ్మణోత్తముడు జాబాలి మాటలు  ధర్మ విరుద్ధమని  పలుకుతాడు రఘువరుడు . అప్పుడు  వశిష్ట  మహర్షి  కొసలరాజ్యపాలనను చేపట్టమని శ్రీరామచంద్ర ప్రభువునికి  హితవు  బోధిస్తాడు  . ఆ క్రమంలో  శ్రీరాముని వంశక్రమము వివరిస్తాడు  వశిష్ట మహర్షి . ఇది  శ్రీ వాల్మీకి మహర్షి  విరచిత  శ్రీమద్రామాయణంలో  అయోధ్యకాండ  
నూట పదవ  సర్గ  లో వివరించబడినది . 

అదే  రఘు వంశం  . 
ఇక చదవండి. 
.... 

  సృష్టి  ప్రారంభంలో లోకమంతా జలమయమై  ఉండెను . అందుండియే  భూమండలం  ఏర్పడెను . ఆకాశస్వరూపుడైన  పరబ్రహ్మపరమాత్మనుండి బ్రహ్మదేవుడు ప్రాదుర్భవించెను.  ఆయన నుండి  మరీచి జన్మించెను .  మరీచి కుమారుడు  కశ్యపుడు . 
కశ్యపుని నుండి  వివస్వంతుడు  (సూర్యుడు) ఆవిర్భవించెను . ఆయన  కుమారుడు  వైవస్వతమనువు  . అతడే మొదటి ప్రజాపతి . ఆ మనువు  సుతుడు  ఇక్ష్వాకు ప్రభువు . 
సర్వసంపదలతో  నిండిన ఈ  భూమండలమును  వైవస్వతమనువు  ఇక్ష్వాకునకు  అప్పగించెను . ఆ విధముగా అతడు అయోధ్యకు మొదటి ప్రభువు . 
ఇక్ష్వాకు కుమారుడు  కుక్షి . సర్వశుభలక్షణ 
సంపన్నుడు . కుక్షి  పుత్రుడు  వికుక్షి  మహావీరుడు . 
వికుక్షి  కుమారుడు  బాణుడు  మహాతేజస్వి ,ప్రతిభాశాలి ,
ఆ బాణుని  సుతుడు అనరణ్యుడు . అతడు  మహాయశస్వి .సత్పురుషులలో శ్రేష్ఠుడు . అనరణ్యుడు పరిపాలించునపుడు  అనావృష్టి గాని ,కరువుకాటకములు గాని, చోర భయములు  గాని  లేకుండెను . 
అనరణ్యుడి పుత్రుడు మహాబాహువైన పృథుమహారాజు . 
పృథుమహారాజు  కుమారుడు  త్రిశంకుడు .  త్రిశంకమహారాజు  సత్య వచనుడు . వీరుడు . విశ్వామిత్రుని  తపః  ప్రభావమున త్రిశంకప్రభువు  సశరీరంగా స్వర్గమునకు వెళ్లెను .
 త్రిశంకుని సుతుడు ధుంధుమారుడు . అతడు మిక్కిలి ప్రసిద్దుడు . ధుంధుమారుని  కుమారుడు  యువనాశ్వుడు . 

సర్వశుభలక్షణ సంపన్నుడైన  మాంధాత  ఈ యువనాశ్వుని  కుమారుడు . 
మాంధాత  కుమారుడు  సుసంధి . అతడు  మహాతేజస్వి . ధ్రువసంధి , ప్రసేనజిత్తు  అనువారు సుసంధి తనయులు . యశస్విఐన  ధ్రువసంధి  యొక్క    కుమారుడు  భరతుడు .  అతడు శత్రుభయంకరుడు . 
మహాబాహువైన  భరతుని వలన  ఆసితుడు  అనువాడు జన్మించెను . అతనికి  సూరులైన  హైహయులు , తాలజంఘులు ,  శశిబిందువులు అయిన  సామంతరాజులు  శత్రువులైరి . వారినందరిని  ఎదుర్కొనుటకు  సేనావ్యూహమును  రచించి  ,యుద్ధమున  స్థిరముగా నిలిచినను శత్రువు ధాటికి  తట్టుకొనలేక  యుద్ధమున  ఆసితుడు  పరాజితుడయ్యెను .  పిమ్మట అతడు  హిమవత్పర్వతము  చేరి  ఏకాగ్రచిత్తుడై  భగవధ్యానమున  మునింగెను .  అప్పటికే అతని  ఇరువురు భార్యలు గర్భవతులై ఉండిరి .  వారిలో ఒకామె  సవతి అయిన  కాళింది  గర్భవిచ్ఛిత్తికై  ఆమెకు  గరళమును  ఇచ్చెను . భృగు వంశపు వాడైన చ్యవన మహర్షి హిమవత్పర్వతము మీద నివసించుచుండెను . ఆసితుని  భార్య ఐన కాళింది  ఆమహర్షి కడకేగి  ఆయనకు నమస్కరించెను . అప్పుడాయన  పుత్రసంతానం  కోరుకొనుచున్న ఆమెతో  "  ఓ  దేవీ ! నీకు పుత్రుడు కలుగును . అతడు  ధర్మాత్ముడు , సుశీలుడు ,మహాత్ముడై  లోకమున వాసి కెక్కును . అతడు శత్రువులను రూపుమాపి వంశకర్త అగును " అని ఆశీర్వదించెను . అంతట ఆమె సంతసించి  ఆ మునికి ప్రదక్షణా పూర్వకముగా  నమస్కారము చేసి  తన భవనము  చేరి  కొన్నాళ్ల పిదప  ఒక పుత్రుని గనెను .  అతడు తామరరేకులవంటి కనులు కలిగి  బ్రహ్మతేజస్సుతో  వెలుగొందుచుండెను . కాళిందీదేవి  గర్భవిచ్చిత్తికి  ఆమెకు గరళ  ప్రయోగము  చేసినను ఆమెకు కలిగిన బాలుడు గరళముతోనే  జన్మించినందున అతనికి  సగరుడు  అని పేరు ఏర్పడెను . 
అసమంజుడు  సగరమహారాజు పుత్రుడు . అతడు పాపకర్మల చేయుచుండట వల్ల  సగరుడు అతనిని దేశము నుండి బహిష్కరించెను . 
అసమంజుని కుమారుడు   అంశుమంతుడు . పరాక్రమశాలి . అసుమంతుని తనయుడు దిలీపుడు . అతనికుమారుడు  భగీరథుడు . 
భగీరథునికి  కకుత్ స్థుడు  జన్మించెను . అందుచే  అతని తరువాత ఆ వంశం  వారికి  కాకుత్ స్థులు  అని పేరు వచ్చెను . 
కాకుత్ స్థుని  కుమారుడు  రఘుమహారాజు . ఆ  మహాపురుషుని వలన ఈ వంశము వారు  " రాఘవులు " అని  వ్యవహరింపబడిరి . రఘు మహారాజు  సుతుడు కల్మాషపాదుడు .  అతడు పెరిగి పెద్దవాడై  శాపవశమున   నరమాంస  భక్షకుడయ్యెను . అతడే సౌదాసుడనే  పేరుతో  ప్రసిద్ధికెక్కెను . 
కల్మాష పాదుని  కుమారుడు  శంఖణుడు .  అతడు గొప్ప పరాక్రమశాలి అయినను  యుద్ధమున అతడు ,అతని సైనికులు నశించిరి . 
శంఖణుని  పుత్రుడు  సుదర్శనుడు . అతనికుమారుడు  
అగ్నివర్ణుడు . అతనివలన  శీఘ్రగుడు  జన్మించెను . శ్రీఘ్రగుడు  సుతుడు   మరువు .  అతని  కుమారుడు ప్రశుశ్రుకుడు . అతని పుత్రుడు మహాతేజస్వి  అయిన  అంబరీషుడు .  
అంబరీషుని కుమారుడు  నహుషుడు . అతడు  సత్య పరాక్రముడు . నహషుని  పుత్రుడు నాభాగుడు . పరమధార్మికుడు .  నాభాగునకు  అజుడు , సువ్రతుడు  అను కుమారులు కల్గిరి . 
అజుని కుమారుడే   దశరధ మహారాజు . అతడు ధర్మాత్ముడు .  దశరథమహారాజు  జ్యేష్ఠపుత్రుడు  శ్రీరాముడు . 

.......... 

పెద్ద  బాలశిక్ష  చదినట్లు  ఉంది కదూ ... 

అయితే  పసిపిల్లలు  అయిపోయారన్నమాటే !

పసిపిల్లలు  పరమాత్మునితో సమానం 

స్వస్తి .

 శ్రీ  అన్నమాచార్యుల వారి ఈ అద్భుత కీర్తన  క్రింద ఇచ్చిన లింక్  పై క్లిక్ చేశి  ఆధ్యాత్మికానందాన్ని 
 పొందండి . 

Deva Devam Bhaje




****************************************

శ్రీరాఘవం  దశరాద్మజమప్రమేయం 
సీతాపతిం  రఘుకులాన్వయరత్నదీపం 
ఆజానుబాహుం  అరవిందదళాయతాక్షం  రామం నిశాచరవినాశకరం  నమామి  . 
**************************************** 

  

తర్పణం .  

గోదారమ్మ తల్లి  అంత్య  పుష్కరాలు  క్రిందటి నెల  31 వ  తేదీ నుండి  మొదలు అవడంతో  రాజమహేంద్రవరం  నగరం  పుష్కర  శోభ  సంతరించుకొంది . గోదావరి నది కి  వడ్డాణాలుగా   ఉన్న వంతెనలు   రంగు  రంగుల  విద్యుత్ దీప కాంతులతో  అలంకరించబడి  దేదీపమాన్యంగా  వెలిగి పోతున్నాయి . వాటి కాంతులు నదీ  జలాల్లో  ప్రతిఫలించి  వింత శోభని  కలిగిస్తున్నాయి .   కృష్ణా నది  పుష్కరాలు  దగ్గిర పడటంతో  అధికారులు  ఆశించినంత  భక్తసంద్రం   లేదు . దాదాపు అన్ని ఘాట్ల వద్ద  జనం  పల్చగా ఉన్నారు .  ఈ నెల  11 వ తేదీన  అంత్య పుష్కరాలు  పరి సమాప్తం . చివరి రెండు రోజులు  ఒడిశా , రాజస్థాన్ , ఉత్తర రాష్ట్రాల నుండి  పుణ్య స్నానాలు  ఆచరించే  భక్తుల తాకిడి  అధికంగా ఉండవచ్చని  అంచనా . 

.... 

సూర్యోదయానికి  ముందరే నిద్ర లేచి  దంతావధానం కానిచ్చి  పొగలు  కమ్మే  ఫిల్టర్  కాఫీ  లానులో  పచార్లు చేస్తూ గాని , పై డాబా  మీద  తిరుగుతూ గాని  ఆస్వాదించడం  నా దైనిక చర్య .

 నాలుగు  రోజులనుండీ  నా దైనిక చర్య  ఆస్వాదించడం  కష్టం గా మారింది . 

కారణం . 

నే  కాఫీ  కప్పు పట్టుకు బయటికి  రాగానే  అంతవరకూ చుట్టుపక్కల ఎక్కడా  కనిపించని  కాకులు  ' కావ్ ... కావ్ ' అని అరుచుకొంటూ  నాకు సమీపంగా గోడల మీద రివ్వుమని  వాలడం మొదలైంది .

 మా ఇంటి ప్రహారీ  చుట్టూ  నీడ కోసమని నేను ఎప్పుడో నాటిన మొక్కలు పెరిగి  వృక్షాలు గా ఎదిగాయి . వాటి కొమ్మలు  విశాలంగా  పరచుకొని  చల్లటి నీడని పరుస్తున్నాయి .   చెట్టు కొమ్మల్లో  పక్షులు  గూళ్ళు  కట్టుకున్నాయేమోనన్న  అనుమానం కలిగింది .  ప్రతి వృక్షం  పరిశీలనగా చూసాను . ఒక్క పక్షి గూడు  కూడా  కాన రాలేదు .
 ఆశ్చర్యం  వేసింది .    
 కాకి గోలకి   నా  కాఫీ  ఆస్వాదించే  చర్యకి  ఆటంకం   కలిగింది . 

సాయంత్రం పూట  పోనీ  డాబా మీదకి  వెళ్లి  కాఫీ త్రాగుదామని  ప్రయత్నిస్తే  అప్పుడూ  కాకులు  ప్రత్యక్షం .

...  

రెండ్రోజుల క్రితం మాటల సందర్భంలో  వేదం చదువుకున్న  మిత్రునితో నా అనుభవం చెపితే  చిన్న నవ్వు నవ్వాడు . 

'నీ నవ్వు కాదు నాకు కావలిసిన  జవాబు . దీనికి తర్కం ఏమిటి ?' అని నిలదీసాను . 

భుజం మీద ఉత్తరీయం సర్దుకొని ' వాయస రూపం ' అన్నాడు ముక్త సరిగా . 

'అంటే ' అన్నాను  అర్థంకాక. 

'పుష్కరకాలం . పితృదేవతలు  నీ ధర్మాన్ని గుర్తు  చేస్తున్నారు ' అన్నాడు తాపీగా . 

అప్పుడు నాకు అర్థమైంది . 

... 

మా  కుటుంబ  బ్రహ్మ గారికి   ఫోన్   చేశి  కార్యక్రమం  నిశ్చయం  చేసాను .  మా అమ్మ గారు కాలం చేసిన  తిథి షష్టి  అవటంతో  ఈ రోజున  గోదావరీ తీరం  వద్ద  ఏర్పాట్లు చేయమని  చెప్పాను   బ్రహ్మ గారికి   . ఉదయం  ఆరు గంటలకి గోదావరి గట్టు వద్ద   ఉండాలని వారి  ఆదేశం . 

... 

ఉదయం  ఆరు గంటలు . 
తూర్పున తెల్ల వారింది . 

బ్రహ్మ గారు   చెప్పిన  సమయానికి   శ్రీ మార్కండేయస్వామి  ఆలయానికి  ఎదురుగా ఉన్న శ్రీ పద్మావతి  ఘాటు వద్దకు చేరుకున్నాను .
ప్రభాత వేళ .  సోమవారం కావటం మూలాన 
 శివాలయంలోంచి  లౌడ్ స్పీకర్ల  నుండి   ఓం కార నాదం  మంద్రంగా  వినిపిస్తోంది .  పరిసరాలు అన్నీ భక్తి  భావం తో  నిండుగా ఉన్నాయి . 

... 

నదీ పరివాహాక   ఎగువ ప్రాంతాల్లో  ఈ మధ్యన బాగా వర్షాలు కురియడంతో  గోదావరిలో  వరద  చేరి  నీరు  ఎరుపు వర్ణంగా మారింది .    ఎరుపు  రంగు చీర కట్టుకున్న పల్లె పడచులా  గోదారమ్మ తల్లి  తుళ్ళి తుళ్ళి పడుతోంది . సాగర సంగమం  కోసం  ఆతృతగా  ముందుకు ప్రవహిస్తోంది  గోదారమ్మ . 

... 

పుణ్య స్నానం చేయటానికి  గోదావరి లోకి  దిగాను . ప్రవాహ వేగానికి  పట్టు దొరకటం కష్టం గా ఉంది . సమీపంలో  యువ దంపతులు  స్నానం చేస్తున్నారు . ఆమె  తన్మయత్వం తో   గోదాట్లో మునకలు వేస్తోంది . ఆమె భర్త   మెట్ల మీద   చిరు  ప్రాయంలో ఉన్న కుమారుడిని  వడిలో  ఉంచుకొని  వాడి  చిన్ని చిన్ని చేతులతో  భార్య మీద  నీళ్లు  చిలకరిస్తూ  ఆటలాడిస్తున్నాడు .  ప్రవాహ వేగం  తట్టుకోలేక  పోతున్న నన్ను చూశి  ఆమెని నాకు చేయి అందించమని చెప్పి మందహాసం చేశాడు .  పుణ్యాత్మురాలు . హస్తం అందించి  గోదాట్లో నేను  మూడు మునకలు వేయడానికి సహాయ పడింది . మూడు మునకలూ   వేశాక   నదిలో  కుదురుగా నించోడానికి  పట్టు  దొరికింది .

 బ్రహ్మ గారు  మంత్రాలు చదువుతూ కార్యక్రమం ప్రారంభించారు . ముందుగా నదీ స్మరణ . ఆ తర్వాత పుష్కరుని కి  భక్త్యాఅంజలి . తూర్పు అభిముఖంగా  నించొని  ఆదిత్యుని  ద్వాదశ నామాలు  వల్లిస్తూ  అంజలి ఘటిస్తూ  తర్పణం . దాని తర్వాత  ఉత్తర దిక్కునకు తిరిగి సప్త మహాఋషులకూ తర్పణం . ఇక పితృ దేవతలకు  తిలా తర్పణం  కావించడానికి  గట్టున  కూచోబెట్టి  దర్భలతో  తయారు చేసిన  పవిత్రం  ఉంగరం వేలుకి  ధరింపచేసి  తూర్పు అభిముఖంగా  కూర్చోమని  సంకల్పం చేయించారు  బ్రహ్మ గారు . తర్వాత  దక్షిణం  దిక్కుకి  తిరిగి  బ్రహ్మ గారు మంత్రం చెబుతూ ఉంటే  పేరు  గోత్రనామం  చెబుతూ పితృ దేవతలందరికీ  తిలా తర్పణం  చేయటం జరిగింది . అలా సంకల్పించిన కార్యక్రమం  నియమ నిష్టలతో ముగిసి సంతోషాన్ని కలిగించింది  . బ్రహ్మ గారి  ఆశీర్వచనం పొంది కృతజ్ఞతలు  తెలిపాను .  రోడ్డు మీదకు చేరడానికి   బ్రహ్మ గారు  చేయూత  ఇస్తానంటే  .... కాస్సేపు  ఒడ్డునుండి  గోదారమ్మ తల్లి అందాలు  చూస్తానని
 ఆగిపోయాను . 
 అప్పుడు అనిపించింది . 

పుణ్య జీవ నదులు   అయిన   గోదారమ్మ , కృష్ణవేణి  అఖండ రూపంలో  ప్రవహిస్తున్న  తెలుగు   నేల తల్లి   మీద జీవించడం  పూర్వ జన్మ సుకృతం అని .  త్రేతా యుగంలో  కోందండ రాముడు  , సీతమ్మతల్లి , లక్ష్మణ స్వామి తో కలిసి  నడయాడిన నదీ తీరం గోదావరి  అని  జ్ఞప్తికి    వచ్చి అనిర్వచనీయమైన  ఆనందం   కలిగింది  .  

... 

 మామూలు  దుస్తులు  ధరించి  ,రాగి చెంబూ , ఉద్దరిణి ,తతిమ్మా సామాగ్రీ  సర్దుకొని బయలు దేరబోతూ ఉంటే  గట్టు మీద కూర్చొన్న ఓ వ్యక్తి  ' మీదే ఊరు ? ' అని పలకరించాడు .  " ఈ ఊరే ! ' అన్నా . 

'బ్రాహ్మలా ! ' అన్నాడు ఆయన . 

 "అవును " అన్నా . 

నమస్కరించాడు . ఆయన చర్యకి విస్తు పోయాను . 

ఇంకా ముందుకి వెళుతూ ఉంటే  బ్రహ్మ తేజస్సుతో వెలిగిపోతున్న  పండితుడు వేదమంత్రాలు వల్లె వేసుకుంటూ  దర్శన మయ్యాడు . నన్ను చూసి  మందస్మితం  చేసి ' శివోహం ' అని సాగిపోయాడు . 

'శివోహం ' అన్నా నేను . 

ఆటో కోసం ఎదురు చూస్తూ ఉంటే  బాగా గెడ్డం పెరిగి  మాసిన  దుస్తులతో ఉన్న యువకుడు ఎదురయ్యాడు . 

' సార్ ' అని పలకరించాడు . 

'ఏమి  చేశారు సార్ ! గోదారొడ్డున ' అన్నాడు . 

' తర్పణం '  అని జవాబు ఇచ్చా . 

 'అంటే '

' పితృదేవతలని  స్మరించుకొని  దోసిలితో వారికి నీళ్లు గోదారమ్మ వడిలో వదలటం   లాంటి  కార్యక్రమం .'

ఆ యువకుని కళ్ళల్లో  నీళ్లు చిమ్ముకొచ్చాయి . 

' సార్ . నేను చాలా పాపిష్టిని . వ్యసనాలకు బానిసని అయి  తల్లి తండ్రులను పట్టించుకోలేదు . ఈ నాడు నాకు వారు కావాలని వస్తే  ఈ లోకంలో లేరు .  తర్పణం ఇస్తే  వారు నన్ను క్షమిస్తారా  !' అన్నాడు . 

'తప్పకుండా ' అన్నా . 

అది వినగానే ఆ యువకుడు చర చరా గోదావరి లోకి  దిగి  మూడు మునకలు  వేసి  దోసిలి తో  " తర్పణం " కావించడం కనిపించింది  .  

అది గమనించిన గోదారమ్మ  మరింత ఉత్సాహంగా ఉరకలు వేసింది . 
ఇంటికి చేరుకునేసరికి  రమారమి  ఉదయం ఎనిమిది గంటలు అయ్యింది . 
కాఫీ  త్రాగుతూ పై డాబా మీదకు వెడితే  'వాయసాలు ' కనిపించలేదు . 
 జీవితంలో  కొన్ని  అనుభవాలు  ఊహకు  అందవు . 

ధర్మో  రక్షతి రక్షతః 

*********************************************************************************

ఆపద్ధర్మం  ఆపనిమ్మిత్తంగా వచ్చింది.  ఆ ఆపద తొలగగానే  మానవుడు సాధారణ  ధర్మాచరణను  స్వీకరిస్తాడు. 

                                           శ్రీ శ్రీ  శ్రీ  చంద్రశేఖరేంద్ర  సరస్వతీ  శంకరాచార్య  స్వామి.  

******************************************** 

   

స్నేహమేరా   జీవితం .

... 

ఫ్రెండ్ షిప్  డే  సందర్భంగా  మిత్రులు  అందరికీ  శుభాకాంక్షలు  తెలుపుతూ  మనసులోని  కొన్ని మాటలు .  

మనిషి  తన జీవితం లోతుల్లోకి  తొంగి చూసుకొని  ఆలోచనా సరళిని  విశ్లేషించుకుంటే    ఒక ఆశ్చర్యకరమైన  విషయం  గోచరిస్తుంది .. తన  ఆలోచనల లో  మనిషికి    శత్రువు  ఎక్కువగా  గుర్తుకు  వస్తాడు   గాని  మిత్రులు, సన్నిహితులు   తక్కువగా  గుర్తుకొస్తారు . ఇది మన  ఆలోచనా బలహీనత  అని  నా  మనో భావన .  .  

... 

లక్మీనారాయణ , నేను  ఇంజనీరింగ్  కలిసి చదువుకున్నాం .   నాకు చాలా మంచి  మిత్రుడు .  లక్మీనారాయణ  సొంత ఊరు విజయనగరం . స్వచ్ఛమైన  పాల లాంటి  మనసు . అమాయకంగా  కనిపించే  
మొఖం . స్నేహానికి  విలువని  ఇచ్చే మనస్తత్వం . కలుపుగోరు  మనిషి . మా ఇద్దరి అభిప్రాయాలు  దాదాపు  ఒకేలా ఉండటంతో  మా స్నేహం వికసించింది . 

  ఇంజనీరింగ్  డిగ్రీ పూర్తి అయ్యాక  ఉద్యోగాల్లో 
చేరిపోయాం . వేర్వేరు చోట్ల ఉద్యోగ  విధులు  కావటం వల్ల  విడిపోవడం  తప్పలేదు. స్నేహబంధం  మాత్రం  పదిలంగానే  ఉంది . 

... 

అలా విడిపోయిన  మిత్రుడు  లక్మీనారాయణ  ఢిల్లీ  లో నేను  CWPC లో  ఉద్యోగంలో  చేరినపుడు  సహోద్యోగిగా కలిశాడు . అప్పుడు నా ఆనందానికి అవధులు  లేవు . నే ఢిల్లీ  వెళ్లిన కొత్తలో  లక్మీనారాయణ  నాకు  అద్దె ఇల్లు  వెతకటంలోనూ,  తతిమ్మా విషయాలలో అందించిన  సహాయ సహకారాలు  ఎన్నటికీ మరచి పోలేనివి . 

లక్మీనారాయణకి భార్యా  బిడ్డలంటే పంచప్రాణాలు . బిడ్డలు ఇద్దరూ కొడుకులే . చాలా చిన్న వయసు .  ఇద్దరు పిల్లల కీ .ఆర్ధికంగా  కొంచెం  ఇబ్బంది  అయినా  పిల్లలు  పైకి రావాలని  మంచి  స్కూళ్లలో చేర్పించాడు . 

ఉద్యోగ బాధ్యతలతో  కాలం  సాఫీగా  గడిచిపోతూ ఉండగా  అకస్మాత్తుగా  అనారోగ్యం బారిన పడ్డాడు  లక్మీనారాయణ . స్నేహానికి విలువనిచ్చే లక్మీనారాయణ  జబ్బుకు గురి అవడం   మిత్రులందరినీ కలచివేసింది . 

... 

న్యూఢిల్లీ . 

వెల్లింగ్డన్  హాస్పిటల్ . 

మిత్రుడు లక్మీనారాయణ  నీరసంగా పడుకున్నాడు  ఆసుపత్రి బెడ్ మీద . 

పెద్ద ప్రేవుల్లో  బ్లాక్ ఉందని  అంతకు కొద్ది  గంటల క్రితమే పెద్ద ఆపరేషన్  చేశారు లక్మీనారాయణకి . సుమారు మూడు అడుగుల ప్రేవు  తీసివేసి . నేను వెళ్లేసరికి లక్మీనారాయణ  ముక్కు లోంచి , నోట్లోంచి , కడుపులోనించి  రకరకాల  గొట్టాలు వ్రేళ్ళాడుతున్నాయి . ఇక చేతులకి  సెలైన్ , గ్లూకోస్  గొట్టాలు సరే !. బితుకూ  బితుకూ  మంటూ పక్కనే  కూర్చున్నారు  లక్మీనారాయణ  భార్యా పిల్లలూ.  పరిస్థితి  చూసి చలించిపోయాను . 

హాస్పిటల్ లో  లక్మీనారాయణ కి సహాయంగా ఉండటానికి  సహోద్యోగులమంతా  షిఫ్టుల  ప్రకారం  డ్యూటీలు  వేసుకున్నాం .  పగలు,  మధ్యాన్నం , రాత్రి డ్యూటీలు . ఒక్కొక్క రోజు ముగ్గురు చొప్పున . 

ఆపరేషన్ తర్వాత లక్మీనారాయణ  కొంచం  కోలుకుంటున్నట్లు  అనిపించింది . నేను డ్యూటీ కి వెళ్లేసరికి  లక్మీనారాయణ  బెడ్ మీద కూచొని  భార్యా పిల్లలతో మాట్లాడుతున్నాడు . నన్ను చూడగానే చిరు నవ్వు నవ్వుతూ  ' రా .. రా  గురూ ' అన్నాడు . 

' ఎలా ఉంది ? ఈ రోజు ' అని కుశలం  అడిగాను . 

'బానే ఉంది ' అన్నట్లుగా సౌజ్ఞ  చేశాడు . 

చాలా విషయాలు మాట్లాడుకున్నాం . ఆఫీస్ లో పని ,

రాజకీయాలు , హాస్పిటల్ సిబ్బంది  గురించి . అలా మాట్లాడుతూ ఉండగా నా డ్యూటీ  టైం  అయిపోయింది . తర్వాత నైట్  డ్యూటీ  లక్ష్మణరావు  ది . 

'వస్తా.. గురూ ' అన్నా లక్మీనారాయణ  తో . 

'అప్పుడేనా.. ' అన్నాడు లక్మీనారాయణ . 

చిరు నవ్వే జవాబుగా  ఇంటికి బయలుదేరాను . మర్నాడు ఉదయమే నాకు హాస్పిటల్ లో  పగలు షిఫ్ట్ . లక్ష్మణరావుని  రిలీవు  చేయాలి . ఇంటికి పోయి విశ్రమించాను . హాయిగా  నిద్ర పట్టింది . 

... 

ఉదయాన్నే ప్రక్క పోర్షన్ లో ఉండే  యూ .పి  (U.P) వాళ్ళనుండి ' మీకు ఫోను వచ్చిందని ' పిలుపు. వెళ్లి ఫోను అందుకున్నా . అటువైపు  గొంతు  లక్ష్మణరావుది.    ' గురూ .. నువ్వు  వెంటనే  హాస్పిటల్ కి వచ్చెయ్యి . రాత్రి  కండిషన్ సీరియస్ అయితే  లక్మీనారాయణ ని 

ఐ .సి .యూ (ICU ) కి  మార్చారు ' అని లక్ష్మణరావు  కంగారు  పడుతూ చెప్పాడు .  
'అలాగే ' అని ఫోను పెట్టేసి  ఆదరా బాదరా  బట్టలు వేసుకొని  విల్లింగ్డన్ హాస్పిటల్  కి  చేరుకున్నాను . 
లక్ష్మణరావు  ICU  వార్డ్ బయట గాభరాగా పచార్లు చేస్తున్నాడు . నన్ను చూడగానే  'హమ్మయ్య ! వచ్చావా ! గురూ .. రక్షించావ్ ' అన్నాడు లక్ష్మణరావు . 
'ఏమిటి ? ఏమయ్యింది ? ' ప్రశ్నించా . 
'రాత్రి పది గంటలకి  ఉన్నట్లు ఉండి  లక్మీనారాయణ  మూలుగుతూ ఉంటే  డాక్టర్ ని పిలుచుకొని వచ్చాను . డాక్టర్ చూసి  "ఎమర్జెన్సీ . ICU  కి  మార్చండి  అన్నాడు " అని చెప్పాడు లక్ష్మణరావు . 
'అదేమిటి ! నిన్నటి వరకు బాగానే కోలుకుంటున్నాడు కదా !' అన్నా . 
'  లోపల  బ్లీడింగ్ అవుతోందిట .. అది అరి కట్టకపోతే  ప్రాణానికే  ప్రమాదం అన్నారు' అని చెప్పాడు  లక్ష్మణరావు . 
విషయం తెలుసుకొని మిగతా మిత్ర బృందం హాస్పిటల్ చేరుకొంది . ఒకరి తర్వాత ఒకరు ICU  లోనికి వెళ్లి లక్మీనారాయణ ని   చూశి  వస్తున్నారు . నా వంతు 
 వచ్చింది . నేను వార్డు లోపలి కి  వెళ్లి లక్మీనారాయణ పడక వద్ద  నుంచున్నాను . 
నన్ను  చూసి నీరసంగా నవ్వాడు  లక్మీనారాయణ . 
'ఎలా ఉందీ ' అడిగా . 
'చాలా బాధగా  ఉంది గురూ ... ' బదులు చెప్పాడు .  
'నీతో  మాట్లాడాలి ..ఇలా  పక్కన  కూర్చో ' అన్నాడు   ఆ తర్వాత . 

'చాల్లే !   నీకు ఏ ప్రమాదం లేదు . ధైర్యంగా  ఉండు ' అన్నా. 
ఈలోగా  లక్మీనారాయణ  భార్య పండ్ల రసం తెచ్చింది . 'వద్దు ' అన్నట్లుగా  చేయి  ఊపాడు  లక్మీనారాయణ . 
బలవంతంగా తాగించాం . వెంటనే  పండ్ల రసం తో  పాటు రెండు  గళాసుల  రక్తం  బయటికి  వచ్చేసింది . లక్మీనారాయణ  కళ్ళ  లో నీరు సుడులు  తిరుగుతోంది . చూసి తట్టుకోలేక బయటికి వెళ్లిపోయింది లక్మీనారాయణ  భార్య . 
అప్పుడు నా చేయి గాఠిగా పట్టుకున్నాడు
 లక్మీనారాయణ . 
పట్టుకొని ' చాలా అధైర్యంగా  ఉంది గురూ ... బతకనని . మా వాళ్ళని  చూసినప్పుడల్లా గుండె తరుక్కుపోతోంది . నా తర్వాత వాళ్ళ బతుకు చిందర వందర అయిపోతుందేమో  అన్న భయం నన్ను తొలిచేస్తోంది ' అన్నాడు . 
'ఛ ... ఇప్పుడు  అవేం  మాటలు . ఊర్కో ...' అని సర్ది చెప్పాను . 
కాస్సేపు  మౌనం . 
నిశ్శబ్దాన్ని  చీలుస్తూ ' నువ్వో  మాట నాకు ఇవ్వాలి గురూ .. 'అన్నాడు లక్మీనారాయణ . 
ఏమిటన్నట్లు  చూశాను . 
'నేను  బతికి  బట్ట కట్టే నమ్మకం లేదు . నా మరణాన్ని మా వాళ్ళు తట్టుకోలేరు . వారిని ఓదార్చ గలవా ! ' అన్నాడు  లక్మీనారాయణ . 
నాకు బదులు ఇవ్వడానికి మాటలు రాలేదు . లక్మీనారాయణ  నా కేసి  తదేకంగా చూస్తున్నాడు . తర్వాత మళ్ళీ ఇలా అన్నాడు .' వాళ్లకు ఏదైనా సహాయం , సహకారం  అవసరమైతే  అందచేస్తావా ! '
'తప్పకుండా ' అన్నా . 
చేయి చాపాడు . చేతిలో చేయి వెయ్యి అన్నట్లుగా . 
చేయి వేసాను . 
ఆ తర్వాత కొన్ని  నిమిషాలకే  భాధ  భరించలేక కోమా  స్థితికి  జారిపోయాడు  లక్మీనారాయణ . మరి కాసేపట్లో
  మృత్యువు  ఒడిలోకి  ఒరిగి పోయాడు లక్మీనారాయణ .
మిత్రులమంతా  భోరుమన్నాం . 
లక్మీనారాయణ  భార్య  స్పృహ  తప్పి పడిపోయింది . 
పిల్లలు  యిద్దరూ  బితుకూ  బితుకూ  చూస్తున్నారు . జరిగినది ఏమిటో అర్థం కాక . 

... 

మిత్రులు, సహోద్యోగులు  అందరినీ  కూడగట్టుకొని  గూడు చెదిరిన  లక్మీనారాయణ  కుటుంబానికి  సహాయ  సహకారాలు అందజేసాను . 

మిత్రునికి ఇచ్చిన  మాట నిలబెట్టుకున్నాను . 

అప్పుడు నా వయసు  మూడు పదులు దాటి నాలుగు సంవత్సరాలు . 

****************************************

 ఈ  దీర్ఘ  జీవితంలో  నేను సంపాదించుకున్నది  ఏమైనా  ఉందీ  అంటే  అది   వెల  కట్టలేని  లెక్కలేనంత  మంది  మంచి      మనసున్న మిత్రులు . వారందరినీ  ఆ   సీతారాముడు  దయతో చూడాలని  కోరుకుంటూ ........ 

 మిత్రుడు

యర్రమిల్లి  జగత్పతి .

*******************************************